• zasada powszechności (zupełności) - w budżecie uwzględnia się wszystkie dochody i wydatki.
• zasada jedności - wymaga obejmowania dochodów i wydatków tylko jednym budżetem. W ramach tej zasady wyróżnia się tzw. jedność formalną i materialną. Jedność formalną uzyskuje się dzięki budowie zbiorczego budżetu państwa obejmującego budżet władz centralnych i budżet władz samorządowych. Jedność materialna głosi, że suma dochodów powinna być przeznaczona na pokrycie całości wydatków budżetowych bez celowego wiązania niektórych wydatków z określonymi dochodami budżetowymi.
. zasada jawności - budżet państwa i zawarte w nim informacje nie mogą być tajne, projekt budżetu musi być jawny.
• zasada przejrzystości - zawarte w nim informacje muszą być tak skonstruowane, żeby można było się zorientować jakie są tendencje zmian w polityce społeczno-gospodarczej rządu.
• zasada realności - budżet musi być tak skonstruowany, aby był możliwy do wykonania.
• zasada gospodarności - środkami publicznymi należy gospodarować w sposób oszczędny.
• zasada jednoroczności - budżet jest planowany, projektowany i uchwalany na jeden rok.
• zasada uprzedniości - projekt budżetu państwa powinien być zaproponowany jeszcze przed rokiem budżetowym.
• zasada operatywności - budżet powinien być opracowany w układzie, który umożliwiłby ścisłe ustalenie, które podmioty są odpowiedzialne za wykonanie poszczególnych zadań budżetowych i jakie środki otrzymują na sfinansowanie tych zadań.
• zasada polityczności - na kształtowanie budżetu i poprawki w nim mają wpływ siły polityczne zgromadzone w parlamencie.
Funkcje budżetu państwa
W literaturze najczęściej spotyka się następujące funkcje budżetu
państwa:
• redystrybucyjna (rozdzielcza) - w skali mikro dotyczy pojedynczej osoby fizycznej lub prawnej. Chodzi o dochody, jeśli są wysokie polega na uszczuplaniu, jeśli dochody są niskie na podwyższaniu tych dochodów. W skali makro polega na przemieszczaniu środków publicznych między różnymi dziedzinami.
• stabilizacyjna (wyrównawcza) - stabilizowanie wahań koniunktury, cykli gospodarczych. Rząd powinien tak zagospodarować środki publiczne, aby stabilizować gospodarkę na odpowiednio wysokim poziomie.
• alokacyjna - zagospodarowanie czynników produkcji w różnej działalności gospodarczej w taki sposób, aby w przyszłości, aby w przyszłości uzyskać jak najwyższy dochód.
• bodźcowa - bodźcowanie pozytywne ma miejsce jeśli rząd będzie zmniejszał opodatkowanie i opłaty obowiązkowe a zwiększał wydatki