• Finansowa - w Polsce ma swoistą formę prawną, która nie jest stosowana dla żadnego innego podmiotu, a na świecie bywa nawet czasem spółką akcyjną. W Polsce jest specyficzną osobą prawną. Nikt nie ma uprawnień właścicielskich względem NBP. Swoboda w zakresie podziału zysku (jeśli jest osiągnięty) lub ewentualnym sposobie pokrycia straty. Decyzje te są podejmowane przez sam bank centralny niezależnie (nie pod wpływem nacisków).
• rozbieżne interesy władzy wykonawczej i pieniężnej, we wszystkich państwach występują spory między bankami centralnymi i rządami. Spór jest czymś naturalnym: minister finansów działa na krótki/super krótki dystans i chce grać na inflację, a prezes banku centralnego ma za zadanie co innego.
• NBP
• EBC - Europejski bank centralny, w UE jest też system europejskich banków centralnych. Banki centralne są niezależne od EBC. Są podwójne organy: tych co mają euro i wszystkich państw, ale decyzyjnie najważniejsze są mające wspólną walutę.
2. Cele, strategie i instrumenty polityki pieniężnej banku
centralnego:
• stabilizowanie ogólnego poziomu cen (zapobieganie inflacji i deflacji)
• pełne zatrudnienie, rozwój ekonomiczny, tempo wzrostu gospodarczego itp
Stabilizacja cen (cel nadrzędny):
- cele operacyjne (baza monetarna MO)
- cele pośrednie (kształtowanie agregatu M3)
- cel finalny (bezpośredni cel inflacyjny - w Polsce 2,5 % +/- 1)
Trzy typy strategii + czwarta realizowana w praktyce:
- strategie kontroli i podaży pieniądza - kontrola agregatów, głównie
- strategia kontroli kursu walutowego,
- strategia bezpośredniego celu inflacyjnego - podaje się wskaźnik
inflacji i pasmo oczekiwań (+/-).
- praktycznie realizowana jest strategia mieszana.
Instrumenty:
- stopa procentowa,
- rezerwa obowiązkowa,
- interwencje walutowe,
- operacje otwartego rynku,
- operacje depozytowo-kredytowe - w gruncie rzeczy nie
odgrywają roli.
3. Banki komercyjne