123532

Żyznością naturalną właściwą odznaczają się obszary poza oddziaływaniem człowieka, np puszcz dziewiczych i rezerwatów ścisłych. Jest ona wynikiem warunków przyrodniczych i zależy od budowy i właściwości gleby.

Żyznością naturalną uwarunkowaną przez człowieka odznaczają się obszary stosunkowo słabego oddziaływania człowieka, gdzie warunki przyrodnicze i glebowe są modyfikowane przez działalność ludzką zachowując dominujące znaczenie.

Żyznością szmczną odznaczająsię gleby antropogeniczne, całkowicie lub częściowo przeobrażone przez człowieka. Jest ona nadana dzięki np. rekultywacji, melioracjom, nawożeniu, nawadnianiu, zabiegom przeciwerozyjnym ild.

O żyzności gleby decydują:

•    skład granulometryczny.

•    skład mineralogiczny.

-    skład masy glebowej (relacje między fazami).

•    zawartość substancji organicznej.

•    właściwości sapcyjne.

-    skład chemiczny.

•    niektóre właściwości fizyczne.

czynniki pozaglebowe

-    roślinność.

-    mikroorganizmy.

•    klimat.

•    relief.

Cechy gleby żyznej:

•    struktura ziarnista i gnizełkowata. trwała.

•    wysoka zasobność w składniki pokarmowe roślin.

-    duża czynność biologiczna.

Żyznością siedliska nazywamy jego zdobiość do zaspokajania życiowych potrzeb fitocenoz, zależną od zbiorowiska roślinnego, żyzności gleby i klimatu.

10.    Pojęcie urodzajności

Urodzajnością nazywamy kształtowanie się plonów jako wynik żyzności gleby, właściwości klimatu i działalności człowieka. Jest to kategoria o charakterze ekonomicznym, w znacznym stopniu zobiektywizowana

Las przyrost masy drzewostanu, występowaiue określonych ganinków krzewów i roślin runa

Pola uprawne: przyrost masy roślin uprawnych, przyrost masy nasion, bulw itd.

Gleby urodzajne, dereil leszczyna kopymik europejski, żywiec cebulkowy.

Gleby nieurodzajne: chrobotek, wrzos, mącznica brusznica

Przyczyny małej urodzajności gleb:

słaby skład granulometryczny. podmokłość.

degradacja antropogeniczna

Urodzajność aktualna - efekty gospodarcze (plony) uzyskiwane w danej chwili, przy obecnym sposobie gospodarowania Urodzajność potencjalna - wielkość plonu, możliwego do uzyskania przy zoptymalizowaniu zabiegów uprawowych i zharmonizowaniu układu gleba-roślma

11.    Pojęde zasobności

To całkowita zawartość w niej składników mineralnych i organicznych, nagromadzonych w wyniku procesów akumulacji.

Zasobność nahiralua - kształtowana w rezultacie oddziaływania czynników glebotwórczych na określony rodzaj skał macierzystych gleb

Zasobność sztuczna - wynik nawożenia gleb oraz stosowania zabiegów agrotechnicznych i hodowlanych.

12.    Metody zwiększania żyzności gleb

metody afpochemicziie:

•    nawożenie mineralne.

-    nawożenie organiczne.

•    ochrona roślin przed chorobami, szkodnikami i chwastami

zabiegi uprawowe:

-    spulchnianie.

•    niszczenie skorupy.

•    mechaniczne niszczenie chwastów.

metody ap-omełioracyjne:

-    drenowanie pionowe.

-    uprawa przeciwerozyjna.

metody melioracyjne:

-    odwodnienie.

-    nawodnienie.

metody mikrobiologiczne:

-    szczepienie gleb bakteriami wiążącymi azot z powietrza.

•    zwalczanie mikroorganizmów fitopatogenieznych,

-    mikrobiologiczny rozkład zanieczyszczeń.

metody fitobiołopczne:

•    zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne.

-    właściwa struknira użytkowania ziemi.

•    płodozmian (z uwzględnieniem przed i poplonów).

13.    Proces bielicowania i jego skutki

Jest charakterystyczny dla gleb piaskowych, znajdujących się pod roślinnością leśną iglastą (sosna, świerk) Ze ściółki leśnej pod wpływem flory grzybowej powstają dość silne kwasy fenolowe i polifenolowe. Pod wpływem tych kwasów rozkładowi ulegają minerały pierwotne i wtórne, a produkty ich reakcji tworzą rozpuszczalne w wodzie sole glinu, żelaza, fosforu, kompleksowe związki organiczno-mineralne Na miejscu pozostaje SiOZ która nadaje poziomowi wymywania Ees (bielicowania) białawą jasno-popielatąbarwę. Trudniej rozpuszczabie związki Al. Fe iP oraz substancja organiczna akumulują się w poziomie wmywania (iluwiabtym Bh. Bfe). występującym poniżej poziomu Ees. W wyniku procesu bielicowania powstają gleby silnie kwaśne i ubogie w składniki pokarmowe roślin.

14.    Proces płowienia i jego skutki

Zachodzi w warunkach przesiąkania przez profil glebowy wód opadowych o neutralnym lub alkalicznym odczynie. Jest charakterystyczny dla siedlisk lasu liściastego i mieszanego, doprowadzając do utworzenia gleb płowych. Polega na mechanicznym przemieszczaniu w głąb profilu glebowego substancji iłowej. W odróżnieniu od procesu bielicowania odbywa się bez chemicznych przemian materiału glebowego. Prowadzi do powstania w profilu glebowym zwykle wyraźnie widocznych poziomów: płowego i iluwialnego. Proces przemywania jest charakterystyczny dla gleb płowych.

15.    Proces wymywania i jego skutki

W zasadzie w naszej strefie klimatycznej jest procesem powszechnym, występującym we wszystkich glebach. Polega ona na tym. że odpływająca ze zlewni lub wsiąkająca w głąb profilu glebowego woda zabiera z sobą część rozpuszczanych związków. Szczególnie dużo wymywa się z gleby wapnia i soda Wskutek tego nasze gleby stale się zakwaszają. a jednocześnie nie grozi u nas na większą skalę zasolenie gleb.

16.    Trójfazowy układ gleb

1. FAZA STAŁA

-    cząstki mineralne - okruchy skał i minerały

2