123540

jeden rodzaj rośliny, i niejednorodne, gdy w ich składzie występują mniej więcej równomiernie szczątki kilku rodzajów roślin. W Polsce wyróżnia się wśród torfów jednorodnych torfy; trzcinowe, turzycowe, drzewne, sfagnowe, czy torfowce zwane mszystymi. Wśród torfów niejednorodnych występują torfy; trzcinowo-turzycowe, torzycowo-drzewne, turzycowo-mszyste, drzewo-turzycowe, itp. zależy od przeważających ilościowo rodzajów roślin. Pod względem stopnia rozkładu materiału roślinnego makroskopowo wyróżnia się torfy słabo, średnio i silnie złożone, co zależy od czasu i intensywności działania czynników rozkładających, takich jak działalność tlenu, wody, gazów, ciepła, hydrolizy, jeżeli chodzi o czynniki natury fizyko-chemicznej, oraz takich jak roztocze i enzymy, jeżeli chodzi o działalność czynników biologicznych. W naszych torfowiskach występują różnego stopnia rozkładu torfy. Wśród torfowisk wyróżniamy dwa typy; niskie i wysokie. Niskie powstają w obrzeżnych dolinach przepływowych, wysokie, które zajmują znikomy odsetek ogólnej powierzchni torfowisk, powstają w pozbawionych przepływu zagłębieniach wododziałowych. Grubość pokładów torfu wynosi od 1-3 m, niekiedy jednak, np.: w okolicy Wizny, dochodzi do 7 m. Torfowiska odgrywają bardzo ważną rolę w przyrodzie. Odpowiednio zmeliorowane i zagospodarowane, dają doskonałe gleby. Torfu używa się też jako kompostu i jako ściółki dla zwierząt. Torfowiska stanowią ważne naturalne zbiorniki retencyjne wilgoci, oddziaływające na przyległe gleby, wpływają liamująco na znikanie w nich próchnicy.

WĘGIEL BRUNATNY

Główną formacją węgli brunatnych w Polsce są lądowe osady miocenu. Oprócz tego niewielkie złoża i wkładki węgli brunatnych występują w osadach lądowych liasu, eocenu i oligocenu. Mioceńska formacja węgli brunatnych jest rozwinięta na obszarze platformy paleozoicznej i na bloku przedsudeckim. Pod względem genezy i formy występowania wyróżnia się 4 główne typy złóż węgli brunatnych:

1. Złoża zapadliskowe związane z rowami tektonicznymi. Miąższość złóż waha się od kilkunastu do 60 m, zasoby w każdym z nich przekraczają 1 mld ton. Do tego typu złóż zalicza się również złoża powstałe w obrębie krasu na wysadach solnych (np.: złoże Rogoźno i Złoczew)