125334

Wykład V

** *

Systemy partyjne z Europy Srodkowo-Wschodraej

W większości państw Europy Środkowo-Wschodniej wstępuje parlamentaryzm. W różnym stopniu poddano go zabiegowa racjonalizacji np. po przez klauzulę zaporową.

Rumunia jest jedynym państwem post komunisty: znym gdzie istnieje semiprezyde ncjalizm.

♦    Pre zydent czuwa nad przestrzeganiem konstytucji

♦    Właśc iwym funkcj o nowa me m władz publiczny: h

♦    Spełnia funkcje mediacyjne

♦    S yste m rumuński w^ykluc za w praktyce kohabitację:

■S Kadencj a prezydenta i parlame ntu pokrywa się a obie elekcj e odbywają się w tym samym czasie

•/ Osobiste uprawnienia prezydenta wobec parlamentu są istotnie ograniczone S Prezydent rozwiązuje parlament, gdy ten dwukrotnie me udzieli mu wotum zaufania proponowanemu gabinetowa S Fząd odpowiada w^yłąc znie przed parlamente m W kraju takim jak np. Ukraina stopień demokratyzacji jest dużo niższy niż w Europie.

♦    Dominacja prezydenta w systemie władzy

♦    Hamowanie wolnośrii praw obywatelskich

♦    Szykany wobec opozycji

♦    Nadużycia wyborcze

♦    Jedyny wskaźnik demokratyzmu to fakt odbywania się wyborów określony:h konstytucyjnie

♦    Zależność sądownie twa od administracji

♦    Partie me nadają tonu rywalizacji politycznej kwastie władzy rozstrzygają w/ybory prezydenckie

FreedomHouse: 2004, Ukraina to demokracja... ograniczające wolności osobiste i polityczne.. Rosja utraciła ten status stając się państwem autorytarnym.

3 cechy wspólne Ukraina i Rosja:

♦    Prezydent nie jest organem władzy wykonawczej. Głowna państwa zajmuje zwierzchnią pozycję wobec rządu

♦    Pozycja parlamentu jest bardzo słaba. Prezydent Ukrainy może bez zgody parlamentu zarządzić referendum w sprawie zmiany konstytucji (Kuczma 2000 - wykorzystał to by zapewnić sobie prawo rozwiązania przedterminowego parlamentu. W myśl konstytucji może go tylko rozwiązać jeśli nie 2bierze się na sagę w ciągu 30 dni w przypadku wotum nieufności złożonym przez naród w referendum)

Rosja: rozwiązanie parlamentu 3 krotne odrzucenie prezydenckiego kandydata na premiera lub 2 krotne w/ypowiedzenie nieufności wobec rządu

•    W obu państwach rząd jest rządem prezydenckim i nie odzwierciedla układu sił w parlamencie

♦    Premier może być dowolnie odwołany przez prezydenta - trudno tu mówić o altemacji władzy

3    mankamenty koncepcji rodzin partii z Europy Środkowo-Wschodniej

♦    Zbyt rozbudowane

♦    Nie stosują do wszystkich przypadków'jednako w/ych kryteriów (proc z typu ideologicznego ) uwzględnia się niekiedy ale me zawsze, zajmowane w przestrzeni politycznej miejsce, styl działania lub związek

♦    Nie uwzględniają ideologicznej ewolucji partii politycznej którą przechodzi wiele partii wschodnioeuropejskich

4    główne bieguny rywalizacji:

♦    Socjalistyczny (umiarkowanej lewicy)

♦    Konserwatywno-chrześcijańsko- demokratyczny np. Litwa (Unia Ojczyźniana), Ukraina