0258

268    10. Władza wykonawcza

Tabela 22. Trwałość gabinetów Europy Środkowej i Wschodniej w lalach 1990-2005^J

Kraj	Liczba gabinetów	Przeciętna trwałość (w mieś.)
Albania	12	12
Bułgaria	9	20
Chorwacja	7	22
Czechy	7	22
Estonia	10	15
Litwa	10	15
Łotwa	11	13
Polska	10	16
Rumunia	10	18
Serbia	8	18
Słowacja	6	25
Słowenia	7	21
Węgry	6	30
Ogółem	113	19

Źródło: www.tcrra.es/personal2/moiiolith/00europa.htrn

^a Dla każdego kraju wzięto pod uwagę okres pomiędzy uformowaniem pierwszego rządu pochodzącego z rywalizacyjnyck wyborów, przeprowadzonych po uzyskaniu niepodległości, stąd przy równej liczbie gabinetów mogą wystąpić różnice w ich trwałości.

10.4. Formowanie koalicji gabinetowych

Zdecydowana większość europejskich demokracji funkcjonuje w ramach sy mu wielopartyjnego. Oznacza to, że powoływanie rządu wymaga uzgodnień n . dzy co najmniej dwoma partnerami. Efektem wielopodmiotowego ł rozciągniętego w czasie procesu decyzyjnego jest uformowanie koalicji gabinetowej, podejmującej się - poprzez obsadę stanowisk rządowych - formułowania i realizacji polityki państwa dopóty, dopóki nie utraci ona poparcia większości parlamentarnej. I Istotną rolę odgrywa to, jaki charakter ma wyłoniona w wyniku porozumienia międzypartyjnego koalicja gabinetowa. Dla celów analizy porównawczej są przydatne trzy rodzaje typologii koalicji, oparte na odrębnych kryteriach. Zgodnie z kryterium rozmiaru wyróżniamy koalicje mniejszościowe, minimalnie zwycięskie oraz nadwyżkowe lub ponadrozmiarowe (surplus, oversized coalitions). 7jt względu na miejsce w przestrzeni politycznej wyróżniamy koalicje zdominowane przez lewicę, centrolewicowe, zbalansowane, centroprawicowe oraz zdominowane przez prawicę. Spójność programowa jest podstawą wyróżniania koali ideologicznie zbieżnych (programowo zwartych) oraz synkretycznych (ideologicznie rozbieżnych). Biorąc pod uwagę układ sił wewnątrz koalicji, możemy mówić o koalicjach zrównoważonych i niezrównoważonych (z jednym dominującym ugrupowaniem).