44553

9. Po stępy chrystianizacji w Polsce do połowy XI wieku.

Przyjęcie chrześcijaństwa w Fólsce w tej fazie rozwoju naszego państwa było koniecznością, której dobrowolne poddanie siąb)io dowodem rozumności politycznej Meszka I. Na pewno także miały wpływ stosunki z cesarstwem a także konflikty z Wieletami. Ważną zasługą Mieszka jest także fakt że sam zdecydował się organizować kościół Polski bez formalnej „pomoc/¹ obcych wpływów, głównie niemieckich które to starał się ograniczać. Nowa wiara a za mą w głównej mierze idące nowe obyczaje i inna kultura były przyswajane przez społeczeństwo stopniowo i nie bez buntów czego dowodem są udokumentowane reakcje pogańskie pod koniec nądów Bolesława Chrobrego jak i kląska państwa za Mieszka II. Na początku rno torem wsze lkic h działań c hrystianizac yj nych był książę. To on budował strukturą kościelną w Polsce, starał się o duchowmych i utrzymywał ich. Budował kościoły umieszczone w grodach głównych. Tak więc początkowa faza rozwoju była narzucana na społeczeństwo z góry. Istnieje także problem z biskupstwami przed 1000 rokiem. Na pewno istniało od 968 roku misyjne biskupa Jordana, jednak nie wiemy nic o organizacji kościelnej ziem zdobytych przez Meszka tj. Śląska i Małopolski, gdzie przynajmniej w Krakowie mogło istnieć również biskupstwo. Punktem kulminacyjnym w chrystianizacji Fólski był gazd gnieźnieński na którym utworzono arcybiskupstwo Gnieźnieńskie i biskupstwa w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu. W tym momencie kościół Polski stał się formalnie niezależny. Należy także zastanowić się nad kwestią skąd przywędrowali misjonarze do Polski za Mieszka. Przypuszcza się że byli oni głównie z Ratyzbony, natomiast biskup Jordan był podległy Stolicy Apostolskiej (zostaje w 968 um. 984) , co ważne później ośrodki niemieckie starają się jak mogą blokować ustanowienie w Polsce normalnej diecezji misyjnej. Wraz z pojawięmem się bp. Ungera (991/992) można powoli mówić o namiastce takiej diecezji. Unger posiadał juz namiastkę kapituły. Zarówno Jordan jaki Unger byli podlegli papieżowi ale w państwie polskim księciu który ich utrzymywał i opiekował się nimi. Punkt zwrotny jak już była mowa wyżej to Zjazd Gmeźnieński(lOOO), utworzono metropolię w Gnieźnie biskupem został Radzim-Gaudenty. Natomiast nowe biskupstwa byiy słabe, szczególnie w Kołobrzegu gdzie luźny związek Pomorza z Polską a także dobrze rozwńnięty kult pogański prowadzi do odczepienia się tego biskupstwa od reszty. Co do Poznania i Ungera to dalej podlegał on papieżowi aż do śmierci w 1012 roku, po tej dacie Poznań stał się normalnym biskupstwem. Pomimo już takiego postępu jednak dalej chrześcijaństwo rozwijało się powoli i często dochodziło do powrotów pogaństwa. Sytuacja może szybciej by została opanowana gdy rozpoczęto budowę struktur parafialnych ale to długo nie będzie możliwe. Na początku w Polsce było wńącej kleru duchow*mego niż świeckiego. Źródła wspominają o trzech najstarszych klasztorach benedyktyńskich w Fólsce tj. w Mędzyrzeczu, Kazimierzu pod Poznaniem i Trzemesznie (ten prawdopodobnie załozył św. Wojciech). Narodowość kleru na początku była główenie zachodnia. Przeważali Niemcy— tj. Brunon z Kwerfurtu, czy bp. Kołobrzeski Reibem. Dlatego Chrobry próbują: to zrówmowrażyć duchownymi Włoskimi i Francuskimi. Na początku nie było majątku kościelnego i książę oddawrał im część swego dochodu a kiedy wjprowradzono dziesięcinę on też ją piać ił. Formalnie nie należy zapominać że bodźcem do stworzenia metropolii w Fólsce była śmieć św. Wojciecha, który stał się patronem Fólski.

Załamanie się Fólskiego kościoła to rządy Meszka 11(1025-1034), zaistniał szereg powstań o charakterze pogańsko społecznym. Ośrodkami największych rozruchów były Wielkopolska i Śląsk z racji tego ze były najbliżej księcia i najciężej odczuwrały obowńązki z tego płynące. Powstanie ominęło Mazowsze jednak przypuszcza się że z tego wrzglądu że tam szerzyło się pogaństwro. Powstania te b)ły wjymierzone w dobrze już uposażonych biskupów oraz całą organizacje kościelno państwrowrą. Główmy cios dla Polskiego kościoła przyszedł z zagranicy, był to najazd Brzetysławra Czeskiego w 1039 roku. Główmym jego osiągnięciem było