112612

TEORIA KRYTYCZNA (czyli ideologia szkoły frankfurdzkiej) do połowy XX wieku wniosła mało nowych pozytywnych idei do filozofii polityki. Głownie ujawniała i krytykowała wszelkie formy panowania i ucisku w społeczeństwach, ale w sposób uproszczony utożsamiała wszelkie formy władzy z panowaniem totalitarnym, zniewalającym. Ponadto nie można w tej teorii odróżnić sfery polityki jako sfery polityczności jako osobnych przedmiotów badań. Władza polityczna zlewa się z władzą w ogóle.

JURGEN HABERMAS (ur. 1929) - dokonał bardziej interesującej analizy problemów władzy politycznej.

-    nie był w szkole frankfurdzkiej mile widziany, nie robił doktoratu we Frankfurcie, bo go tam nie chcieli

-jest jednak przedstawicielem późnego okresu szkoły frankfurdzkiej

-    krytykuje utylitaryzm, liberalizm, instrumentalne traktowanie polityki, akceptuje za to liberalne wolności, prawa człowieka, uniwersalne zasady sprawiedliwości

IDEE:

-    4 podstawowe rodzaje działań:

l)celowo - racjonalne (teleologiczne):

Własne ego, zaspokojenie własnych potrzeb, abstrahujemy od moralności, etyki, priorytetem jest osiągnięcie obranego przez nas celu, za pomocą wszelkich możliwych środków, moralność o tyle rozważana, o ile korzystna, drugiego człowieka traktujemy przedmiotowo, jako środek, ale musimy się liczyć z jego celami i mocami, istnieją dwie odmiany:    instrumentalne(podporządkowanie    przyrody)    i

strategiczne(podporządkowanie drugiego człowieka)

2)deontologiczne:

Regulowane przez normy moralne(obyczajowe) i reguły społeczne - przestrzegany by podtrzymać te normy, po prostu uważamy, że to jest słuszne

3)    dramaturgiczne:

Aktorskie, udajemy, by uzyskać odpowiedni wizerunek w społeczeństwie, udajemy, że jesteśmy piękniejsi, mądrzejsi

4)    komunikacyjne:

Wzajemne zrozumienie i porozumienie w celu osiągnięcia zgody i współdziałania, abstrahujemy w nich od naszych korzyści, celów utylitarnych

Działania komunikacyjne winny dominować w polityce, są bowiem konsensualne -nastawione na osiągnięcie wolnego od przymusu porozumienia z innymi i współpracy w dziedzinach: prawdy, szczerości, słuszności.

Działania komunikacyjne dzielą się na:

•    Działanie komunikacyjne w słabym sensie - uwzględniamy poglądy, roszczenia i stanowiska innych i w oparciu o nie współdziałamy z nimi, Ale nie musimy ich przyjmować za swoje

•    Działania komunikacyjne w mocnym sensie - wówczas, gdy dochodzi do zgody, jedności przekonań itd.,z powodów nieinteresownych, zgadzam się z przekonaniami, jestem przekonany o ich prawdziwości i słuszności