REFERENDUM 1946 I WYBORY 1947
Głównym zadaniem Rządu Jedności Narodowej było przygotowanie wyborów do sejmu ustawodawczego, którego z kolei celem było uchwalenie konstytucji.
We wrześniu 1945 PPR i PPS wysunęły projekt, by utworzyć wspólny blok wyborczy z PSL ( wspólne głosy komuniści mogliby fałszować). PSL jednak zaprotestowało i nie doszło do jego utworzenia.
W Polsce pojawiła się więc nowa sytuacja polityczna. Powstały 2 bloki wyborcze:
1) blok skupiony wokół PPR,
2) sympatycy PSL.
Komuniści obawiali się tego, gdyż w tej sytuacji wynik był niewiadomą. Postanowili więc przeprowadzić polityczny poligon doświadczalny - referendum (głosowanie) ludowe, w którym mogli wziąć udział wszyscy mający czynne prawo wyborcze, miało być ważne, gdy minimum połowa uprawnionych weźmie udział.
* Głosowanie referendalne - dotyczy kwestii dotyczących państwa i narodu.
Referendum miało miejsce 30 czerwca 1946 (niedziela). Gdyby na postawione pytania społeczeństwo odpowiedziało „tak” komuniści mogliby sądzić, że mają poparcie ze strony społeczeństwa polskiego. Postawiono więc takie pytania, by odpowiedź narzucała się z góry, lub trudne, ale tak sformułowane, by inaczej skojarzyć.
Pytania brzmiały:
1) Czy jesteś za zniesieniem senatu?
2) Czy jesteś za reformami społeczno- gospodarczymi?
3) Czy jesteś za utrwaleniem granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej?
Komuniści rozpoczęli propagandę- „głosuj 3 razy tak” .
PSL chciało, by na pierwsze pytanie odpowiedź brzmiała „nie”.
Według danych komunistów w referendum brało udział 85% uprawnionych do głosowania i większość odpowiedziała trzy razy tak.
W Krakowie, gdzie w komisjach zasiadali przedstawiciele PSL - komuniści przegrali.
USA, Wielka Brytania uznała referendum za sfałszowane.
Mikołajczyka natomiast nazwano zdrajcą narodowym.
Wybory odbyły się 19 stycznia 1947 w atmosferze terroru. Za blokiem lewicowym opowiedziało się ponad 80% uprawnionych, za PSL ponad 10%. Wyboiy sfałszowano.
W 1945, kiedy skończyła się wojna, wiele osób stanęło przed dylematem - wracać czy zostać. Wyemigrowało do:
-USA - 110 tysięcy osób,
- Anglii - 35 tysięcy,
- Kanady - 46 tysięcy.
Rząd londyński stworzył Gabinet Cieni - nie liczono się z nim, ale funkcjonował. Ostatnim prezydentem był Kaczorowski, który insygnia władzy złożył na ręce Wałęsy.
Polska emigracja szansy szukała w wojnie koreańskiej. Liczono bowiem, że wybuchnie wojna światowa i ktoś zainteresuje się sprawą Polski.
3 maja 1952 w Monachium powstało Radio Wolna Europa. Polska sekcje stworzył Jan Nowak Jeziorański. Stanowiło ono źródło informacji prawdziwych i było na wszelkie sposoby zagłuszane przez komunistów.