45037

2

Merkuriusz Polski ukazuje się od 1661 r. -27 numerów ma duże znaczenie w historii masowego

upowszecłinienia informacji w Polsce. Pierwsza polska gazeta periodyczna finansowana i kierowana

przez dwór królewski, w celach polityczno-propagandowych

Pojawienie się jej wiąże się z usiłowaniami dwom polskiego króla Jana Kazimierza

i królowej Ludwiki Marii o przeprowadzenia w Rzeczypospolitej zasadniczej reformy ustrojowej,

usprawniającej działanie władzy wykonawczej i sejmu Rzeczypospolitej.

Najważniejszym elementem tej reformy miała być elekcja vivente rege tzn. dokonana za życia króla. Redagował Piniocci Hieronim, Wioch pochodzący z Lukki, pełnił funkcje sekretarza u boku najpierw Władysława IV później Jana Kazimierza

Także „Nowiny Polskie” były polską mutacją analogicznej gazety informacyjnej w języku niemieckim ukazywała się razem nią przez pewien okres.

Pierwsza gazeta periodyczna w języku niemieckim pojawiła się w Gdańsku w roku 1916 i redagował ją Hunefeld,jednak szybko zniknęła.

Pierwszy numer Merkuriusza ukazał się w Krakowie 3 stycznia 1661 r. Odtąd regularnie co tydzień wydawano ta gazete przez 41 tygodni. W postaci numerów 8-lub 12 stronicowych,formatu około 20*17.,używano antykwy i kursywy dla tekstów łacińskich Merkuriusz przynosił informację bieżące z kraju i za granicy.

Ukazywał się w Krakowie do 5 maja 1661r. (27 numerów).Ponieważ został otwarty Sejm w Warszawie, wydawnictwo gazety przeniesiono do Warszawy. Numer ostatni 28 ukazuje się w Warszawie 14 maja.

Po zamknięciu Sejmu w dniu 18 lipca po całkowitym załamaniu się reformatorskiej akcji dworu, stało się bezcelowe dalsze utrzymywanie periodycznej gazety informacyjnej.

Nakład około 100 do 300 tys.egzemplarzy.

Nie wiadomo, do kogo docierał, jaki wywołał wpływ na ludzi itp.

Gazeta miała za zadanie propagandowe w kraju i za granicą.

Po upadku Merkuriusza rozpowszechnienie bieżących informacji na obszarze Rzeczypospolitej wróciło do formy nieperiodycznych gazet ulotnych.

Ukazywały się jednak rzadziej.

Pewne ożywienie tych druków nastąpiło dopiero w okresie wyprawy wiedeńskiej

Jana 111(1683-1684). Ukazało się wtedy kilkanaście druków informacyjnych,nieperiodycznie, ale pod

wspólnym tytułem

„Nowiny z " wydawcą Aleksander Pilami, Włoch z pochodzenia

Na podstawie przywileju królewskiego Priami zaczął wydawać w Krakowie, od 1694r.

gazety informacyjne pt.

„A wizy",

Okres 1705- 1729 charakteryzuje się upadkiem wydawnictw gazetowych na ziemiach RP.

„Poczta Królewiecka"

co tygodniowa

6 sierpnia 1718 r. w Królewcu i utrzymywała się przez dwa i pół roku Jan Dawid Cenkier wydawca pochodzący z Warmii i Mazur Gazeta ukazywała się w każda sobotę w formie małej ósemki (28^A10)

Redaktorem pisma Jerzy Rekuz

Była typowa gazetą informacyjną - przynosiła wiadomości z całej Europy jak i z Rzeczypospolitej. Nakład nieznany

Ostatni numer 28 grudnia ukazuje się