45344

mieć obywatelstwo polskie zebrać 100 tysięcy podpisów mieszkać na terenie RP

Rola prezydenta ogranicza się do funkcji arbitra tzn.

- musi czuwać nad konstytucją

interweniować w przypadku zakłócenia stosunków na linii rząd - parlament

Prezydent może rozwiązać parlament:

jeśli parlament nie uchwali budżetu • jeśli parlament nie jest w stanie sformować rządu

Prezydentura w Polsce jest kadencyjna. Łącznie prezydentem można być tylko przez dwie kadencje. Prezydent ponosi odpowiedzialność przed Zgromadzeniem Narodowym w razie naruszenia prawa. Prezydent nie może pełnić żadnej innej funkcji publicznej (nawet funkcji honorowych - z wy jątkiem tych związanych z pełnieniem urzędu prezydenta). Wybory prezydenckie są bezpośrednie, równe, tajne i powszechne.

Prawo do głosowania (obecnie w I i II turze) ma także polonia zagraniczna. Polonusi stanowią ok. 80 tysięcy wyborców. W wyborach bierze udział każdy obywatel narodowości polskiej (z dokumentem potwierdzającym tożsamość - tylko dowód i paszport), który ukoiiczył 18 lat.

Prezydent ma prawo kontrasygnaty. Kontrasygnata - to podpis prezydenta pod aktami prawnymi, ale także podpis premiera (ministra) pod aktami prezydenckimi. Prezydent ma inicjatywę ustawodawczą - z nią związane jest prawo weta prezydenckiego (aby je odrzucić wymagana jest w Sejmie większość 3/5). Może wnieść każdą ustawę do Trybunału Konstynicyjnego aby sprawdzić jego zgodność z konstytucją. Prezydent powinien mieć wpływ na obsadzenie MON-u, MSWiA, MSZ (tzw. resorty prezydenckie - jest to jednak uprawnienie niekonstytucyjne). W rzeczywistości obecnie jest z tym różnie. Kadencja prezydencka trwa 5 lat od dnia złożenia przysięgi Prezydent składa przysięgę przed Zgromadzeniem Narodowym.

Kadencja może być krótsza jeśli: prezydent umrze

prezydent zrzeknie się swojej funkcji

Zgromadzenie Narodowe większością 2/3 uzna prezydenta za niezdokiego do pełnienia funkcji publicznej

Trybunał Stanu - orzeknie, że prezydent jest winny przestępstwa karnego bądź przestępstwa konstytucyjnego (w momencie postawienia prezydenta w stan oskarżenia prezydent zostaje zawieszony w swoich czynnościach)

Sąd Najwyższy orzeknie, że wybory prezydenckie zostały przeprowadzone niezgodnie z prawem

Prezydent wydaje akty normatywne (art. 142). Są to rozporządzenia i zarządzenia w zakresie swoich kompetencji. Może wydawać akty prawne wprowadzające stan wyjątkowy, etc., także akty proceduralne - np. kienijące ustawę do TK.

Prezydent zarządza wybory do Sejmu i Senatu oraz zwohije pierwsze posiedzenie Sejmu. Skraca kadencję Sejmu. Ma inicjatywę ustawodawczą. Może zarządzić ogólnokrajowe referendum. Podpisuje ustawy i zarządza ich ogłoszenie w Dzienniku Ustaw. Kieruje ustawy do Trybunału Konstytucyjnego. Składa wniosek o pociągnięcie członków rady ministrów, posłów i senatorów przed Trybunał Stanu. Prezydent desygnuje i powołuje premiera, przyjmuje dymisję Rady Ministrów, odwołuje ministra wobec którego sejm zastosował wotum nieufności. Zwohije i przewodzi radzie gabinetowej. Ma prawo łaski, wręczania orderów, przyjmowania i akceptowania wniosków o zrzeczenie lub nadanie obywatelstwa. Prezydent powołuje I prezesa Sądu Najwyższego, prezesa i wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego, prezesa NSA. prezesów Sądu Najwyższego, wnioskuje do Sejmu o powołanie prezesa NBP. Powohije członków Rad)’ Polityki Pieniężnej, powołuje i odwołuje członków KRRiT. nadaje statut kancelarii prezydenckiej, powohije i odwołuje szefa swojej kancelarii.

SEJM i SENAT

Wszelkie regulacje dotyczące posła należy odwoływać do senatora. Poseł i senator sprawują swój mandat. Mandat obejmuje się z chwilą złożenia przysięgi (ślubowania - na pierwszym posiedzeniu). W Polsce istnieje mandat wolny (art. 104). Oznacza to. że posłowie nie są związani żadnymi instrukcjami swoich wyborców. Mandat wolny oznacza niezależność, uniwersalność i nieusuwalność. Z mandatem związane są uprawnienia i obowiązki posła i senatora.

Uprawnienia poselskie i senatorskie:

immunitet - zapewniający niezależność i poczucie bezpieczeństwa. Istnieją dwa rodzaje immunitetu: a) immunitet formalny