46122

•    dla chwili obecnej cliarakterystyczne jest to, że umysły przeciętne i banalne, wiedząc o swojej przeciętności i banalności, mają czelność domagać się prawa do bycia przeciętnymi i banalnymi i do narzucania tych cech wszystkim innym

•    masa miażdży na swojej drodze wszystko to co jest inne, indywidualne, szczególne i wybrane. Kto nie jest taki sam jak wszyscy naraża się na ryzyko eliminacji

2. Wstęp do anatomii człowieka masowego

•    Nieprawdą jest twierdzenie, że toku dziejów nie można przewidzieć; przepowiadano go już niezliczoną ilość razy. Jeśli przyszłość nie byłaby do przewidzenia, to pozostałaby niezrozumiała nawet wtedy kiedy się spełnia i staje się czasem przeszłym

•    Jak przedstawia się życie tego człowieka tłumnego? Przede wszystkim cechuje go powszechne ułatwienia w sprawach materialnych. Nigdy dotąd przeciętny człowiek nie miał takiej łatwości w rozwiązywaniu swoich problemów ekonomicznych. Do łatwości i pewności ekonomicznej należy jeszcze dodać fizyczną: komfort i porządek publiczny. Życie toczy się po wygodnej drodze, i wydaje się mało prawdopodobne, by miały zakłócić je jakieś gwałtowne i niebezpieczne wstrząsy

•    Współczesnemu człowiekowi życie we wszystkich jego dziedzinach jawi się jako pozbawione trudności i problemów. Również w formach życia publicznego nie napotyka on żadnych ograniczeń czy przeszkód

•    Trzy czynniki sprawiły, że człowiek stworzył sobie nowy, niespotykany wcześniej świat liberalna demokracja, badania naukowe i industrializacja. Przedtem (XVIII - XIX w) nawet dla człowieka zamożnego świat był pełen biedy, trudności i niebezpieczeństw. Świat, który od urodzenia otacza nowego człowieka, nie skłania go do jakichkolwiek ograniczeń, ani nie stawia żadnych barier, a nawet, wręcz przeciwnie, rozbudza w nim nowe potrzeby, które rosną w nieskończoność

•    W diagram psychologiczny współ czesne go człowieka można wpisać dwie podstawowe cechy: swobodną ekspansję życiowych żądań i potrzeb, szczególnie w odniesieniu do własnej osoby, oraz silnie zakorzeniony brak poczucia wdzięczności dla tych, którzy owo wygodne życie umożliwili

•    Współczesne masy ludzkie otacza (w przeciwieństwie do przeszłości) świat pełen możliwości, a na dodatek pewny i bezpieczny. We współczesnym języku „naturalne’' (np. powietrze) oznacza, że nie odczuwamy braku tego czynnika, nikt go nie wyprodukował, więc nie trzeba za niego okazywać wdzięczności

Doskonałość, z jaką w XIX w zorganizowano pewne dziedziny życia, spowodowało to, że

korzystające z tych dobrodziejstw masy nie uważają już ich za organizacyjne, lecz za element

przyrody