III.
Na podstawie znajomości faktów przewidywanych oraz praw „rządzących" przyszłymi faktami (co dalej?)
Pozytywizm unika problemów epistemologieznych np:
• jak możliwa jest w ogóle obiektywna znajomość faktów;
• jak możliwe jest uogólnianie, przewidywanie:
• jak możemy wiedzieć, ze ciała zewnętrzne rzeczywiście istnieją;
• jaka jest struktura bytu
Rodzaje nauk:
Zamiast poszukiwać podstaw nauk. Comte przedstawił ich klasyfikację; uporządkował je w jednolity system według malejącej abstrakcyjności i rosnącej szczegółowości:
1. matematyka
2. astronomia
3. fizyka
4. chemia
5. biologia
6. socjologia (najbardziej szczegółowa)
• Poniekąd wszystkie zjawiska badane są podzielone na wszystkie nauki, a poza zjawiskami nie ma rzeczywistości, to metafizyka jest bezprzedmiotowa i bezsensowna.
• Filozofia jest teorią nauk. ale nie w tym sensie, ze bada ich ztozenia czy zasady (to mogą czynić one same), lecz jest nią jako encyklopedyczne zestawienie wyników nauk szczegółowych.
• Ludzka wiedza o faktach jest pewna, ale względna: „...Badanie zjawisk nigdy nie doprowadzi do bezwzględnego ich poznania; poznanie nasze zawsze pozostanie zalezne od naszego organizmu i sytuacji... “
• Na tka zmierza do tego by wszystkie zjawiska mieć w jednym obrazie świata; może to jednak uczynić jedynie na podłożu subiektywnym - ufundowanym na naturze i potrzebach człowieka; «...Należy pojmować wszystkie rozważania teoretyczne jako wytwory umysłu pomocne dla zaspokojenia naszych potrzeb...
• Najdonioślejszym zadaniem człowieka winno być ciągłe doskonalenie natury ludzkiej (indywidualnej i zbiorowej) - w granicach zakreślonych przez prawa rządzące realnym światem.
Wynikał z tego program polityki pozytywnej, zmierzającej do postępu łączącego porządek i rozwój.
• Ostatecznym celem jest ludzkość; (później Comte pracował nad stworzeniem religu ludzkości, co przez późniejszych pozytywistów uznane zostało za wykroczenie poza antymetafizyczny program pozytywizmu -dlatego uważali, ze przestał on być pozytywistą)
Reguły pozytywizmu:
(stopniowo radykalizowane w trakcie jego rozwoju)
1. reguła fenomenologiczna - ograniczanie się do badania zjawisk, stwierdzanie braku realnej różnicy między zjawiskiem, a istotą:
2 reguła nominalizmu - bada się jedynie przedmioty: zjawiska konkretne:
3. reguła zaprzeczająca wartości poznawczej sądów oceniających i wypowiedzi normatywnych.
4. Reguła wyrażająca się w wierze w zasadniczą jedność wiedzy ludzkiej.
Ostrze polemiczne pozytywizmu skierowane było zawsze przeciwko wszelkiego rodzaju rozważaniom metafizycznym. Pozytywizm był programowo antymetafizyczny.
Uwagi o filozofii pożytywlstycznej:
Dla filozofii nowożytnej zasadniczym problemem stawała się nauka nowożytna, a jej głównym problemem własny do niej stosunek. Stosunek ów przybrał dwie postacie:
2