Polityka wewnętrzna stwarza dla polityki zagranicznej pewne zabezpieczenia kadrowe, materialne (środki przeznaczane na utrzymanie służby zagranicznej i jej placówek) i instytucjonalne
Polityka zagraniczna jest zależna od uwarunkowali wewnętrznych => demografia i system polityczny nakazują prowadzenie określonej polityki zagranicznej oraz maksymalizację priorytetów. Z polityki wewnętrznej wynikają nakazy ciągłego konfrontowania tego co system wewnętrzny chce wiedzieć o świecie, jakie koncepcje wyznają i możliwości wpływania na środowisko międzynarodowe.
Polityka zagraniczna jako zorganizowana działalność w imieniu państwa musi realizować podstawowe cele tego państwa, bez względu na wielkość i położeiue geograficzne:
a) przyczynianie się do bezpieczeństwa państwa w środowisku międzynarodowym (regionalne i subregionalne); często bezpieczeństwo różnie interpretowano - blokowe to militarne, ale politologiczne pojęcie „bezpieczeństwa'' oznacza poczucie pewności, trwania, rozwoju i funkcjonowania, bezpieczeństwo jawi się w tym kontekście jako najważniejsza potrzeba, chodzi o bezpieczeństwo wszystkich elementów państwa (terytorium, ludność, władza); polityka zagraniczna sama nie zabezpiecza , ale przyczyna się do budowania i utrwalania bezpieczeństwa.
b) przyczynianie się do potęgi tego państwa, mierzonej zarówno siłą militarną jak i moralną, polityczna czy wojskową; może ona wspomagać te elementy potęgi państwa, może je uwypuklać w stosunkach z innymi państwami oraz organizować ich wspomaganie;
c) przyczynianie się do wzrosni pozycji i prestiżu danego państwa - buduje się je za pomocą podobieństwa i obrony tożsamości narodowo-państwowej własnego państwa w kontaktach z innymi państwami.
Maastricht i Amsterdam (1999) => potrzeba tożsamości narodowej;
Do pozycji i prestiżu służy zwiększanie roli państwa we współżyciu międzynarodowym, różnorakie oddziaływanie przez kanały polityki zagranicznej i dyplomacji. Racjonalność i efektywność działali w polityce zagranicznej jest najlepszą gwarancją dla osiągnięcia tych celów. Każde państwo musi rozkładać również odpowiednio akcenty tych celów. Ścisła analiza nakazuje rozłożyć na czyiuiiki pierwsze wyzwania. Jeżeli nie potrafimy im sprostać to mogą się one przerodzić w zagrożenia (- prakseologia polityki zagranicznej i stosunków międzynarodowych).
^ Środki polityki zaaranicznei
Jeżeli są cele to trzeba dostrzec środki polityki zagranicznej. Mogą być one stosowane świadomie i tak są realizowane; stosowanie żywiołowe prowadzi do nieracjonalnej realizacji.
• politycziw = dyplomacja oraz różne formy wypracowane przez nią - konferencje, spotkania, negocjacje oraz struktury międzynarodowe współtworzone z innymi państwami; tworzą one motywację do działali i ukazują kierunki działań (np. środki perswazji członków społeczności wewnątrzpaństwowej);
• gospodarcze = polityka zagraniczna wykorzystuje zasoby państwa, jego wiedzę naukowo-techniczną, technologie, międzynarodowy podział pracy, możliwości finansowe i komunikacyjne; jeżeli są właściwie wykorzystywane to ułatwiają realizację polityki zagranicznej i zapewniają realizację racji stanu;
• wojskowe = wielkość i jakość armii, arsenały broni, stan nowoczesności tej broni, dyslokacja sił zbrojnych, a także morale armii oraz powiązania wojskowe z innymi państwami - sojusze, pakty etc.