103469

Uwarunkowania polityki zagranicznej Polski 1945 - 1989

L Uwarunkowania wewnętrzne oraz zewnętrzne

a)    zewnętrzne:

-    decyzje wielkich mocarstw dotyczące Polski

-    zimnowojenny podział Europy (Świata)

b)    wewnętrzne:

-    przejęcie władzy w Polsce przez komunistów

-    koncepcje polityki zagranicznej PRL

2. Koncepcje polityki zagranicznej PRL (1945- 1989)

-    konieczność redefinicji celów polityki zagranicznej Polski po 1939r.- zasada wszystkich ugrupowań politycznych

-    Polska Partia Robotnicza w 1943r. walka o niepodległość przy jednoczesnym wyzwoleniu społecznym.

Współdziałanie z ZSRR i innymi państwami słowiańskimi

-    PPR- deklaracja programowa „O co walczymy?" (1943) potrzeba powojennego sojuszu z ZSRR oraz bratnimi

narodami sk*viańskimi

-    PPR: granica wschodnia wg. kiyterium etnograficznego, natomiast zachodnia wzdłuż Odiy i Nysy

-    konkretyzacja tej koncepcji po utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego 22 lipca 1944r.

-    obrona przed niemieckim ekspansjonizmem

-    politykę kontynuował Rząd Tymczasowy po 1 stycznia 1945r.

-    koncepcję tę przejął też Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej- także postulat solidarności słowiańskiej, sprzeciw

wobec blokowego podziału państw świata.

-    od połowy lat. 50. działania na rzecz przełamywania zimnowojennego podziału oraz kreowanie mnd. odprężenia

-    Polska aktywnie wspierała proces dekolonizacyjny na całym świecie

-    po październiku 1956r. „trzy główne kierunki polskiej polityki zagranicznej:

1)    wobec najbliższego otoczenia (sojusznicy)

2)    wobec państw kapitalistycznych

3)    wobec krajów rozwijających się

-    znowelizowana konstytucja PRL z 1976r. zakreślała politykę zagraniczna opartą na:

1)    interesach narodu polskiego

2)    solidarności z państwami socjalistycznymi

3)    pokojowym współistnieniu i współpracy z państwami o odmiennych systemach W latach 70. zainteresowanie stosunkami z państwami 3go świata zeszło na dalszy plan.

-    dopiero w 1981 r. powrócono do klasycznej formuły „3 zasad":

-    po wprowadzeniu stanu wojennego pogorszyły się stosunki z państwami Zachodu

-    zmiana nastąpiła dopiero wraz ze zmianami w ZSRR (pierestrojka)

-    dialog polityczny Wschód- Zachód, Polska wychodziła z izolacji mnd.

-    Deklaracja PZPR z lipca 1986r. .w sprawce bezpieczeństwa i współpracy w Europie"

a)    umacnianie sojuszu z państwami socjalistycznymi,

b)    działania na rzecz odprężenia

c)    popieranie narodów walczących o wolność

d)    umocnienie ONZ

e)    rozbrojenie

0 współpraca gospodarcza z wszystkimi partnerami g) propagowanie polskiej kultury i dobre relacje z Polonią

-    podjęta prze ekipę gen. Jaruzelskiego koncepcja socjalistycznej odnowy była uzależniona od rozwoju stosunków z

państwami zachodnimi, a te z kolei od dialogu władz PRL z opozycją

-    program polityki zagranicznej z 1986r. obowiązywał tylko do 1989r.