—> Strefa wolnego handlu -> między państwami eliminuje się bariery w przepływie towarów i usług, bariery celne tzw. taryfowe oraz bariery podatkowe (pozataryfowe) i różne kontyngenty i inne ograniczenia; eliminacja granic celnych; wprowadza się reguły pochodzenia towarów - system zaświadczeń i certyfikatów co do tego z jakiego kraju towar pochodzi (shiży to zapobieganiu obchodzenia barier celnych stosowanych przez państwa należące do strefy w stosunku do państw trzecich, a jednocześnie pozwalają zapewnić korzystanie z tych towarów w państwach członkowskich oraz zapewnienie traktowania ich według zasad wynikających z członkostwa w strefie wolnego handlu; brak wspólnej polityki celnej oraz negocjowania przez jeden organ strefy umów międzynarodowych z podmiotami trzecimi, w tym celu trzeba byłoby stworzyć blok handlowy z kompetencjami do zawierania takich umów; opiera się na teorii korzyści koinparatywnych (struktury gospodarki poszczególnych państw są względem siebie komplementarne, a nie konkurencyjne; prowadzi to do specjalizacji gospodarek i podziału pracy), jednak strefa wolnego handlu na ogół nie wytwarza mechanizmu podziahi dobra wytworzonego w działaniach tej strefy np. CEFTA, EOG. EFTA (imput lokalny = większość towarów danego rodzaju wychodzi z danego kraju, w takich przypadkach wystawiane jest zaświadczenie dla tego państwa)
—> Unia cehia zakłada wszystko to samo co strefa wolnego handlu oraz dodatkowo wspólną politykę celną, a czasami
-> nawet wspólną politykę konkurencji; np. Wspólnota Indyjska. Rada Współpracy Zatoki Perskiej. Południowoafrykańska Unia Cehia
—> Wspólny rynek opiera się na swobodach rynkowych, w szczególności swobodny przepływ pracowników, przedsiębiorczości, kapitału oraz przewiduje powstanie wspólnych dodatkowych polityk; większe korzyści dla konsumentów i przedsiębiorców; łączy się z deregulacją monopoli handlowych; np. Wspólny Rynek Ameryki Środkowej, Wspólnota Andyjska. Wspólnota Gospodarcza i Pieniężna Afryki Środkowej
—> Unia gospodarcza i pieniężna dodatkowo do tych wszystkich elementów, które zawierają wcześniejsze etapy występuje wspólna waluta
Wspólny rynek i Unia gospodarcza i pieniężna zakładają istnienie organizacji. Tak wysoki poziom zintegrowani możliwy jest tylko za sprawą paktu handlowego; np. strefa euro.
Integracja jest statyczna, zakłada constans. Opiera się na strefie wolnego handlu. Paradygmatem jest NAFTA (przekroczyła strefę wolnego handlu, ponieważ zawarła porozumienie dot. ochrony środowiska oraz pracowników). Wiąże się z istnieniem organizacji międzynarodowej, ale nie ma osobowości prawno-międzynarodowej.
4. Najważniejsze regionalne 119-npowania integracyjne Europa
O charakterze ogólnym:
I. Unia Europejska
II. OBWE
III. WNP
I. NATO
II. Rada Europy
Stowarzyszenia gospodarcze:
I. EFTA
II. CEFTA
Ameryka Pu
O charakterze ogólnym:
I. OPA - organizacja Państw A mery kaliskich
I. NAFTA