80484

Aby wskazać „techniki”, którymi państwa posługują się przy introdukcji norm międzynarodowych, należy przypomnieć dwie skrajnie odmienne teorie dotyczące stosunków między prawem krajowym i prawem międzynarodowym.

Pierwszą z tych teorii jest TEORIA DUALISTYCZNA. Dualiści uważali, że system prawa międzynarodowego i system prawa krajowego to dwa odrębne i odmienne systemy prawa, różni je wszystko (przedmiot, podmiot, źródła).

Drugą teorią, stojącą w opozycji do teorii dualistycznej jest TEORIA MONISTYCZNA. W ujęciu monistów prawo krajowe i prawo międzynarodowe to dwa zbiory norm, które odnajduje się w ramach jednego systemu prawa.

Oczywiście żadne z tych ujęć nie znajduje „pełnego” zastosowania w praktyce. Z jednej strony nie można twierdzić, że przedmiot regulacji międzynarodowych jest współcześnie zupełnie różny od regulacji krajowycli (prawa człowieka). Z drugiej strony istnienie we współczesnych konstytucjach pojawienie się zagadnień regulujących pozycję prawa międzynarodowego sugeruje, że normy te przychodzą z „zewnątrz”, nie należą do tego samego systemu.

W zależności od tego, jaką teorię państwo przyjmie za punkt wyjścia, można wskazać, dwie główne grupy metody introdukcyjnych:

I. Metody recepcyjne - związane z dualizmem:

l. TRANSPOZYCJA - w celu wykonania zobowiązania międzynarodowego przepisuje się treść traktatu do ustawy, zostaje przez krajowego ustawodawcę uchwalona ustawa, która stanowi „lustrzane odbicie” istniejącego traktatu m iędzynarodowego.

2 TRANSFORMACJA - polega na przekształceniu normy międzynarodowej w normę krajową. Traktat staje się częścią prawa krajowego, aktem o randze ustawy przez uchwalenie przez parlament ustawy wyrażającej zgodę na jego ratyfikację.