46370

rozwijać ścisłą współpracę na obszarze nauki i kultury. Celowo w planie pominięto kwestie ekonomiczne, by nie sprawiać wrażenia, iż Unia Paiistw dąży do kontroli Wspólnot.

Wobec planu Foucheta zastrzeżenia miały głównie Belgia i Holandia, które obawiały się o to czy nie wpłynie on negatywnie na pozycję NATO. Poza tym Holandii zależało na włączeniu do WE W*. Brytanii. Trudności te pokonano na spotkaniu ministrów spraw zagranicznych EWG w Paryżu w grudniu 1961.13 stycznia 1962 francuskie ministerstwo spraw zagranicznych opracowało nowy projekt, który uwzględniał wszystkie zastrzeżenia formułowane przez partnerów Francji, jednak generał de Gaulle naniósł poprawki, które zniweczyły osiągnięte porozumienie.

Drugi plan Foucheta - przedstawiony 18 stycznia 1962 roku plan integracji państw, który miał zawierać poprawki Francja zaprezentowała go zajmującemu się pogłębianiem współpracy państw EWG komitetowi Christiana Foucheta jako propozycję na odrzucony miesiąc wcześniej pierwszy plan Foucheta.

Plan odzwierciedlał lansowaną przez Francję koncepcję Europy Ojczyzn. Można w nim było dostrzec gaullistowską chęć zbudowania zjednoczonej Europy, która byłaby na tyle silna, by mogła politycznie konkurować ze Stanami Zjednoczonymi. Plan zawierał propozycje integracji w sferach polityki zagranicznej, obronności kulniry i nauki, a także, co go znacząco różniło od pierwszego planu Foucheta, w kwestiach gospodarczych.

Zmianie miała ulec instytucjonalna struktura Unii: Radę miały stanowić spotkania głów państw członkowskich, a jako niższy organ miał powstać Komitet Ministrów, składający się z szefów dyplomacji lub ministrów edukacji.

Plan został negatywnie przyjęty przez pozostałych członków Wspólnot. Głównymi jego przeciwnikami były Bolgią i Holandia, a częściowo także Włochy. O jego odrzuceniu zdecydowała zbyt mała skłonność Francji do głębszej integracji oraz jej niekonsekwencja w propozycjach. Ponadto powodem, który negatywnie wpływał na porozumienie wewnątrz Wspólnot, była polityka francuska, która miała na celu uczynienie z Europy Zachodniej jednej z trzech głównych sił ówczesnego świata (obok USA i bloku komunistycznego) poprzez wyparcie amerykańskich wpływów z Europy i reformę NATO. Integrację utrudniało również blokowanie przez Francję wejścia do EWG proamerykańskiej Wielkiej Brytanii. Innym powodem, który przyczynił się do odrzucenia drugiego planu Foucheta było zbliżanie się Francji i RFN, co w krajach Beneluksu i Włoszech wywoływało obawy o możliwość zachwiania równości praw państw w obrębie EWG. Plan został ostatecznie odrzucony w kwietniu 1962 roku.

W 1965 roku za sprawą prezydenta Francji. Charlesa de Gaulle'a doszło do wielkiego kryzysu we Wspólnocie. Bronił on interesu narodowego Francji i nie chciał się zgodzić na wzmocnienie Wspólnoty. W proteście przeciwko zasadom finansowaiua wspólnej polityki rolnej, wzmoctueniu Komisji oraz propozycji wprowadź ema głosowania większością kwalifikowaną w Radzie, de Gaulle zastosował "politykę pustego krzesła" Francja nie uczesmiczyła w posiedzeniach Rady Ministrów.

Dopiero rok później udało się przełamać impas, Państwa Szóstki zgodziły się na tzw. Kompromis luksemburski-> jeżeli choć jedno z Paiistw Członkowskich uzna, że jego ważny interes narodowy wchodzi w grę przy przyjmowaniu aktu wspólnotowego. Rada musi przegłosować ten akt jednomyślnie. Doprowadziło to do nadużywania procedury głosowania jednomyśbue, któremu kres położył dopiero Jednolity Akt Europejski.

Kompromis luksemburski dowiódł, że droga stopniowych działali metodą „drobnych kroków" jest skuteczniejsza w procesie integracji od próby jednostronnego narzucania rozwiązali. W praktyce wydarzenia te ograniczyły postęp integracji, bo z obawy przed kolejnym kryzysem członkowie Rady Ministrów rezygnowali z procedury głosowania większościowego, nawet w sprawach nie obejmujących „żywotnych interesów międzynarodowych".

Gen.de Gaulle przez wiele lat sprzeciwiał się adhezji Wielkiej Brytanii Według niego przyjęcie nowego członka zakłóciłoby normalny tok prac EWG. opóźniłoby rozwój więzi politycznych a także w nieakceptowany sposób obciążyłoby bilans płamiczy Zjednoczonego Królestwa. De Gaulle podkreślił, że Wspólnoca przyjmie Zjednoczone Królestwo do swojego grona, gdy tylko będzie ono gotowe do wejścia. W tej mechęci do Wielkiej Brytami można było też zauważyć pewien paradoks bliskości stanowisk generała i Brytyjczyków na temat przyszłości Europy a konkretnie sprzeciwu wobec federalizacji Wspólnoty. Mówiono nawet, że da Gaulle pragnął zbudować Europę typu brytyjskiego, lecz bez wielkiej Brytanii.

W pierwszym dziesięcioleciu isttueiua EWG Europa rozwijała się w tempie dyktowanym przez Francję, zależna była od jej „humorów" i była stawiana do kąta jak niegrzeczne dziecko, które próbowało się usamodzielnić.