46435

rodziny, prawo do nauki, prawo do uczestnictwa w życiu kulturalnym, prawo do korzystania z ochrony własnej twórczości. Pakt ten jest traktatem międzynarodowym; Polska ratyfikowała go w 1977 roku.

Konwencja o Zapobieganiu Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (1987), dokumenty KBWE

Zasada poszanowania praw człowieka jako zasada praw a międzynarodowego

Zgodnie z nią paiistwa są zobowiązane szanować prawa człowieka i podstawowe wolności (myśli sumienia, religii) lub przekonali bez względu na różnicę rasy. płci języka lub religii. To uznanie i poszanowanie wolności jednostki, praw mniejszości narodowych.

Podstawowe prawa wynikające z przyrodzonej godności są niezbywalne i nienaruszalne.

Poszanowanie praw człowieka bez wątpienia ma wartość nadrzędną i ponadczasową, dlatego też nie może podlegać podziałom terytorialnym. Pojęcie międzynarodowej współpracy oznacza także, iż prawa człowieka są przedmiotem troski ze strony paiistw członkowskich i jeśli gdziekolwiek dochodzi do zagrożenia lub naruszenia praw człowieka, wspólnota międzynarodowa jest upoważniona do podjęcia wszelkich starali, by to zagrożenie usunąć lub przywrócić właściwy stan rzeczy. Paiistwa - członkowie ONZ mają obowiązek międzynarodowej współpracy w tej dziedzinie.

Międzynarodowe środki ochrony praw człowieka

Na spójny system kontroli przestrzegania praw człowieka składają się liczne instrumenty prawne, w tym między innymi tzw. ciała traktatowe, czyli specjalne komitety powołane do monitorowania wypełniania przez paiistwa postanowieii konwencji Najczęściej stosowaną formą kontroli jest obowiązek składania przez paiistwa okresowych sprawozdali z realizacji konwencji Istnieje również możliwość składania skarg o pogwałcenie praw człowieka w danym państwie, które uruchamia odpowiednią procedurę postępowania, mającą na celu wyjaśnienie sprawy i doprowadzenie do eliminacji owych naniszeń. Inną metodą weryfikacji przestrzegania zobowiązań traktatowych są niezapowiedziane inspekcje na miejsca wysyłanie misji lub wyznaczanie specjalnych sprawozdawców, którzy mają zadanie obiektywnie przedstawić syniację praw człowieka w danym państwie.

Kontrola przestrzegania praw człowieka może mieć trojaką formę:

■    Sprawozdania - dominuje w większości umów międzynarodowych. Paiistwa SA zobowiązane do składania sprawozdali dotyczących procesu implementacji tych konwencji, które państwa przyjęły. Jest to jednak metoda mało skuteczna

■    Skargi państwowa - składają je paiistwa, a dotyczą naruszenia przez inne państwo - stronę konwencji z zakresu praw człowieka

■    Skargi indywidualne (petycje) - osoba, która uważa, ze państwo naruszyło jej prawo może się zwrócić do organu międzynarodowego

Uniwersalne i regionalne systemy ochrony praw człowieka

Uniwersalne:

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Podstawowych Wolności 1948r. (Nie jest to konwencja a rezolucja ZO - nie ma charakteru wiążącego; jej znaczenie i waga jest wyższa od innych rezolucji postanowienia w mej zawarte uzyskały statut norm prawa zwyczajowego)

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych (dot. Praw I generacji)

Międzynarodowy Pakt Praw Społecznych. Ekonomicznych i Kulturalnych (+ 2 protokoły fakultatywne: dot. skarg indywidualnych, dot. ziuesienia kary śmierci)

Konwencja ws Niewolnictwa

Konwencja NZ przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej 2000r.

Konwencja o zakazie tortur oraz inego nieludzkiego lub poniżającego traktowania 1954r. Międzynarodowa Konwencja o likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej Konwencja ws eliminacji dyskryminacji kobiet Konwencja ws zapobiegania i karani zbrodni apartheidu

Konwencja o Prawach Dziecka 1989r. (+ 2 protokoły fakultatywne: dot. Wyłączeiua dziecka z konfliktów zbrojnych, dot. handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i pornografii)

Międzynarodowe Prawo Humanitarne Regionalne:

Europa