P1050372

6.    Prawo do uczestniczenia w życiu publicznym - dzieci mają prawo do

sprawowania funkcji w urzędach państwowych.

7.    Prawo do uczestnictwa w wyborach-dzieci mają czynne i bierne prawo

wyborcze.

8.    Prawo do swobodnego wyrażania własnych poglądów — dzieci mogą dysponować środkami masowego przekazu (prasa, radio, telewizja).

9.    Prawo do otrzymywania wynagrodzenia za pracę.

10.    Prawo do wyboru życiowego partnera - wyboru kolegów, przyjaciół,

małżonka, aż po możliwość wyrzeczenia się własnych rodziców.

I 1. Prawo do wsparcia ze strony dorosłych w kierowaniu własnym życiem.

1 2. Prawo do minimalnego wpływu na życie w państwie.

Wśród praw Indywidualnych znalazły się:

13.    Prawo do zadowalających dziecko narodzin - prawo do narodzin bez

przemocy (np. metodą F. Leboyera).

14.    Prawo do nienaruszalnej cielesności.

1 5. Prawo do swobodnego przyjmowania pożywienia—— możliwość spożywania tego samego, co jedzą dorośli bądź odmawiania określonego posiłku czy pory jego spożycia.

16. Prawo do własnego imienia?5?S dzieci mogą nadać sobie imię, jakie odpowiada im, a nie ich rodzicom czy opiekunom.

1 7. Prawo do prywatnego życia-dotyczy także współżycia w rodzinie.

1 8. Prawo do seksualizmu - dzieci mogą same określać swój seksualizm

| doświadczać jego skutków.

19. Prawo do samostanowienia o własnej edukacji -dzieci same decydują,

czy i w jakim zakresie będą korzystać z obowiązku szkolnego, z państwowych ofert oświatowych. Nie może istnieć przymus szkolny. To państwo powinno być zobowiązane do tworzenia różnych form edukacyjnych.

20.    Prawo do wolności religijnej-dzieci mogą same decydować o przynależ

ności do określonej grupy wyznaniowej.

21.    Prawo do swobody- dzieci mogą same ustalać miejsce swego pobytu,

przemieszczać się; nie podlegają godzinie policyjnej swoich wychowawców czy opiekunów,

22.    Prawo do informacji w zakresie wszystkich interesujących je faktów i zdarzeń.²²

W języku niemieckim zadomowił się już na stałe termin (neologizm) das Menschcnkind - oznaczający, że dziecko jest człowiekiem. Antypedagogika

II V. Schocncbcck. Kinderrtrchlshtrwegung.... s. 12—14.

przeciwstawia się pedagogizacji praw dzieci polegającej na tym, że przysługując^ im prawa znajdują się jedynie w sferze telcologicznej. To właśnie pedagodzy, wychodząc z ogólnoludzkich przesłanek, powiadają: „Dzieci muszą być wychowywane, toteż stosownie do tego trzeba stworzyć prawa”.. Antypedagodzy ubiegają się oodpcdagogizowanic takiego podejścia do dzieci i takiego sposobu myślenia o ich prawach i ich urzeczywistnianiu w praktyce. W ich przekonaniu,wzajemne stosunki między dorosłymi a dziećmi powinna regulować następująca przesłanka.^,, Dzieci mająrówne ludziom dorosłym prawa. Trzeba się tylko zastanowić nad tym, jak powinny one być realizowane”²⁵.

Wypowiedzi przedstawicieli ruchu praw dziecka nic są ukierunkowane na jego kompetencje realizacyjne, ale na kompetencje decyzyjne i poznawcze. Jeżeli stwierdzają, że dzieci mogąjuż od urodzenia same stanowić o sobie, to wcale nie oznacza możliwości czynienia przez nic wszystkiego, czego tylko pragną, a co potrafią czynić osoby dorosłe. Oznacza to jedynie, że każdy człowiek jest w stanie dysponować „wewnętrzną wiedzą”, możliwością doświadczania świata całą swoją osobą (uczuciami, wrażeniami, odczuciami zmysłowymi, emocjami i pragnieniami, napięciem itp.). Dorośli muszą się liczyć z tą podmiotowością dzieci jako całościową i wewnętrzną odpowiedzią osoby na to, co dzieje się między nią a światem „tu i teraz”, pojawiającą się w danej chwili i zmieniającą się nieustannie przez wszystkie chwile następne.

Realizacja wszystkich praw zawartych w Niemieckim Manifeście Dziecięcym —jak twierdzi jego współautor H. v. Schoencbeck — nie jest jeszcze w pełni możliwa ze względu na obowiązujące z jednej strony bariery prawa państwowego, z drugiej zaś ze względu na lęk rodziców, ich przyzwyczajenia, nawyki, chęć utrzymania władzy. W pierwszym przypadku dorośli muszą podjąć walkę polityczną, parlamentarną o zmianę obowiązujących praw. Tak na przykład kierowane przez niego stowarzyszenie „Przyjaźń z dziećmi” podjęło z początkiem 1990 roku ogólnoniemiec-kąkampanię na rzecz ostatecznego zniesienia dyskryminacji nieletnich poprzez zastąpienie konstytucyjnego prawa wyborczego (Artykuł 38.2) nowąjego redakcją, przyznającą to prawo wszystkim obywatelom, także bez względu na wiek. Warto w tym miejscu przytoczyć argumenty H. v. Schoenebecka, które pozwolą lepiej zrozumieć istotę walki o emancypację prawną dzieci spod „dyktatury dorosłych”.

,Po pierwsze, dzięki równouprawnieniu dzieci będąpoważnie traktowane przez osoby dorosłe i to nie z tytułu wielkoduszności czy aktu łaski, ale konieczności prawnej. Dorośli będą musieli liczyć się z ich głosami w czasie kampanii wyborczych.

Po drugie, nastąpi dla dzieci przełom w sferze psychicznej i to tak u nich, jak i u dorosłych. Szczególnie u nieletnich wzrośnie poczucie własnej wartości i przekonanie, że, ja też jestem ważny, mogę współdecydować”.

» E. v. Braunmuhl, H. Kupffcr, H. Ostcrmeyer, Die Gleichberechtigung..., s. 114