46441

rozwinięta to pomimo rozbudowanego sektora obronnego nie będzie determinowała pozycji państwa. Potencjał ludzki polega na uznaniu go za czynnik zasilający szeregi armii oraz znajdujący miejsce na rynku pracy, a więc przyczyniający się do rozwoju gosp. kraju Problem sprowadza się więc do należytego wykorzystania i zorganizowania sił ludzkich.

•    potencjał ekonomiczny - istnieje wiele czynników warunkujących rozwój gospodarczy kraju które decydują o jego międzynarodowej pozycji to m in.: stniknira gospodarki narodowej i jej nowoczesność, rozwój technologiczny oraz dochód wynikający z pracy prostej, udział w międzynarodowej wymianie handlowej, kurs waluty na rynku międzynarodowym czy też zasoby surowcowe. Dla pełniejszego obrazu można też dodać: stabilność gospodarczą czyli względną odporność na zew. koniunktury jak również możliwość oddziaływania na gosp. globalną; koncentracja kapitału, szeroko rozumiana infrastruktura - baza przemysłowa, system informacji i sieć transportowa; struktura gospodarki narodowej. PKB zaś jest jednym z najbardziej wymiernych kryteriów statusu państwa.

•    potencjał militarny - jeden z najbardziej obiektywnych czynników decydujących o sile państwa. Trzeba jednak zaznaczyć, że jego rozbudowa nigdy nie była i nie jest celem samym w sobie. Rozmiary potencjału militarnego państwa stymulują zarówno możliwości obronne państwa, jak również sprzyjają realizacji celów polityki zagranicznej. Tak więc należy traktować do jako narzędzie stricte polityczne. W ujęciu klasycznym utożsamiany jest z siłą żywą (potencjałem ludzkim) oraz produkcją przemysłu ciężkiego i rozwojem sektora zbrojeniowego.

Siła państw a - czynniki nahiry niematerialnej (subiektywne):

•    system polityczny państwa - w kontekście jego siły oznacza skuteczność prowadzonej prze nie polityki zagranicznej. We współczesnym świecie dominuje również powszedme przekonanie, że system demokratyczny jako jedyny gwarantuje siłę państwa.

•    respekt dla instymcji państwa i poszanowanie prawa społeczna akceptacja wartości reprezentowanych przez państwo jako wynik jego funkcjonowaiua poprzez działające instytucje i system prawny zapewniający poczucie sprawiedliwości społ. i efektywności. Silne państwo funkcjonujące jako państwo prawa spotyka się z pozytywnym odzewem społ.

•    kultura narodowa - pewne stereotypy przypisywane określonym grupom społ., bądź narodom. To postawa społeczeństwa wobec pracy, kultura polityczna państwa, postrzeganie innych kultur czy styl prowadzenia działalności dyplomatycznej i negocjacji

W obecnym świecie istotną rolę odgrywa również przynależność do OM. a co za tym idzie możliwość wywierania wpływów na arenie międzynarodowej w celu realizacji swoich interesów. Państwo samo nie jest w stanie prosperować i zapewnić sobie bezpieczeństwa w złożonym układzie SM. Przykładem demonstmjącym silną pozycję państwa w kwestii OM jest stałe miejsce w RB ONZ. W UE zaś najważniejsze znaczeiue odgrywa czynnik demograficzny 9potencjał ludnościowy), gdyż o sile państwa decyduje liczba ludności i na tej podstawie otrzymuje ono odpowiednią liczbę miejsc w Radzie Unii Europejskiej.

Potencjał militarny który kiedyś odgrywał najważiuejszą rolę w partycypacji (postrzeganiu) potęgi w dzisiejszych warunkach traci na znaczeniu. Na pierwszy plan wysuwa się potencjał gospodarczy i owa soft power pokazująca na ile dane państwo jest atrakcyjne dla innych na arenie międzynarodowej. Wiąże się to z umiejętnością przekonywania partnerów do własnego stanowiska (sztuka negocjacji i perswazji).

MoCdtitWOWOk

Od ponad 300 lat polityczna mapa świata jest jak „żywa szachownica" na której rozgrywa się spektakl pojawiarua się, rozwoju i upadku wielkich mocarstw. Jak wiemy względna siła czołowych państw świata rugdy nie jest wielkością stałą, główrue z powodu nierówności tempa wzrostu gospodarczego poszczególnych społeczeństw i z racji przełomów w teelinice i w rozwiązaniach organizacyjnych - przełomów przynoszących większe korzyści jednym społ. niż innym.

Twierdzenie to zawiera wiele istotnych elementów wskazujących na to. iż: