47007

BUDOWE.MOŻLIWOŚCI RUCHOWE I ZABEZPIECZENIE W1EZADLOWE STAWÓW KAMIENNEGO I BIODROWEGO.

STAW RAMIENNY: łączy kończynę wolną z jej obręczą. Wypukłą powierzchnię tworzy powierzchnia stawowa głowy kości ramiennej pokryta clirząstką szklistą. Dół stawowy utworzony jest przez wydrążenie stawowe pokiyte clirząstką szklistą, która na obwodzie przechodzi w clirząstkę włóknistą tworząc obrąbek stawowy. Obrąbek powiększa i pogłębia powierzchnię stawową oraz utrwala mchy w stawie. Głowa kości ramiennej osadzona jest stosunkowo płytko w panewce co umożliwia wykonywanie obszerniejszych mchów. Torebka stawowa jest obszerna i luźna , wzmacniają ją więzadło kruczo - ramienne i więzadło obrączkowo - ramiennc.

Jest to staw prosty, kulisty i wieloosiowy o trzech stopniach swobody ruchu i znacznym zakresie mchu. Można w nim wykonać ruchy odwodzenia i przywodzenia o zakresie ok. 90 stopni, zginania i prostowania o zakresie 115 stopni, nawracania i odwracania o zakresie ok. 96 stopni. W następstwie połączenia mchów zginania i prostowania z odwodzeniem i przywodzeniem powstają ruchy obwodzenia.

STAW BIODROWY: łączy miednicę z wolną kończyną dolną, jest to staw kulisto -panewkowy, prosty i wieloosiowy. Powierzchnie stawowe tworzą: powierzchnia księżycowata panewki kości miednicznej i wypukła powierzchnia stawowa głowy kości udowej. Powierzchnie stawowe pokrywa chrząstka szklista, która w obrębie panewki przechodzi w clirząstkę włóknistą tworząc obrąbek panewkowy.

Więzadła: w dolnej części panewki obrąbek przechodzi w położone wewnątrz stawu więzadło poprzeczne panewki tworząc otwór, przez któiy przechodzi więzadło głowy kości udowej.

Torebka stawowa w porównaniu z torebką stawu ramiennego jest krótsza i bardziej napięta. Wzmacniają ją liczne i mocne więzadła, które przyczyniają się do częściowego ograniczenia zakresu ruchomości stawu. Są to: więzadło - biodrowo udowe, więzadło kulszowo - udowe; więzadło łonowo - udowe; warstwa okrężna.

W stawie tym można wykonać mchy wokół trzech osi głównych i są to:

•    Zgięcie i prostowanie w okol osi czołowej

•    Odwodzenie i przywodzenie wokół osi strzałkowej

•    Nawracanie i odwracanie wokół osi podłużnej biegnącej od środka głowy kości udowej do środka stawu kolanowego.

Zakres mchu zginania od nadwyprostu do maksymalnego zgięcia wynosi 135 stopni, od pozycji pośredniej zaś 120 stopni. Prostowaiue uda wynosi w postawie stojącej od położenia pośredniego 15 stopni. Zakres ten może być większy gdy wyprowadzimy kość udową z płaszczyzny ściśle strzałkowej. I tak po uprzednim odwodzeniu uda zakres prostowania w^rzrasta do około 45 stopni. Ruchy zginania i prostow^rania ze w^rzględu na hamujące działanie nadmiernego napięcia mięśni antagonistycznych osiągają powyższe zakresy tylko przy kończynie zgiętej w stawie kolanowym. Zakres mchów odwodzenia i przywodzenia uda wynosi około 2x po 40 stopni. W płaszczyźnie czołowoj powiększa się do 145 stopni (przywodzenie o 55 stopni, odwodzenie o 90 stopni). Przy udzie zgiętym o 60 stopni zakres mchów jest znacznie mniejszy niż w stawie ramiennym.