Teoria rzeczywistego konfliktu interesów - zakłada, że uprzedzenia powstają wtedy, kiedy różne grapy społeczne współzawodniczą o trudno dostępne lub skąpe dobra i stają się wrogami rozgrywającymi grę o sumie zerowej, tj taką, gdzie wygrana jednej ze stron to przegrana drugiej strony Przykład:
Najniższe klasy społeczne są zwykle najsilniej uprzedzone w stosunku do imigrantów i mniejszości etnicznych, ponieważ ich przedstawiciele są dla nich konkurentami w rywalizacji o pracę i inne zasoby.
Teoria przeniesieniu agresji - zakłada ona, że uprzedzema powstają wtedy, kiedy ludzie przenoszą na grapy mniejszościowe agr esję wywołaną frustracją, której sprawca nie może być zaatakowany, gdyż jest abstrakcyjny, nieznany lub zbyt silny Przykład:
Zmiana systemu polityczno-ekonomicznego, jaka miała miejsce w Polsce w końcu XX wieku, wywołała liczne frustracje i przyniosła poważne koszty różnym grapom społecznym. Grapy te reagowały wzrostem uprzedzeń etnicznych, szczególnie w okresie kampanii wyborczych.
Teoria kategory zacji społecznych - wyjaśnia genezę stereotypów zakładając, iż są one ubocznym skutkiem skądinąd normalnego funkcjonowania ludzkiego umysłu - dzielenia napotykanych osób na kategorie i gromadzeniu o nich wiedzy
Efekt jednorodności grupy olicej - spostrzegana jednorodność przedstawicieli grupy obcej (w niewielkim stopniu dotyczy grapy własnej), np. „oni (Chińczycy, Rosjanie itd.) są wszyscy tacy sami”
Minimalna sytuacja grupow a - zjawisko jednorodności grapy obcej zachodzące wtedy, kiedy podział na grapy ma charakter syńiacyjny i opiera się na zupełnie nieistotnych przesłankach
Faworyzacja grupy własnej - bardziej pozytywne oceny i zachowania kierowane na członków grapy własnej niż obcej
Teoria tożsamości społecznej - zakłada ona, że:
s ludzie mają skłonność do dzielenia napotykanych osób na kategorie S w przypadku społecznych kategoryzacji jedna osoba identyfikuje zawsze własną kategorię podmiotu (my), zaś pozostałe osoby identyfikują grapy obce S ważnym źródłem pozytywnej samooceny jest dla ludzi przynależność do cenionych grap społecznych
Przykład:
Np. klasyczne badania Cialdiniego i współpracowników wykazały, że w poniedziałek tuż po niedzielnym zwycięstwie uniwersyteckiej drużyny futbolowej więcej sńidentów nakładało ubiory z emblematami własnego uniwersytetu niż w poniedziałek po meczu przegranym
Teoria tożsamości społecznej przewiduje też wzrost faworyzacji grupy własnej, a deprecjacji grapy obcej w warunkach zagrożenia samooceny, a spadek tych skłonności - w warunkach podbudowania samooceny.
Ważną funkcją stereotypów jest gromadzenie i przekazywanie wiedzy społeczności o różnych grupach, uproszczenie procesu przetwarzania informacji o nowo napotkanych osobach oraz