47809

4. Inne Funkcje państwa

Globalizacja wymusza także zmiany w zakresie i sposobie wypełniania innych funkcji państwa. W niektórych obszarach znacznie redukuje kompetencje, a zwłaszcza pole manewru w działaniach rządu

Kwestie tradycyjne niegdyś regulowane w polityce wewnętrznej podlegają dziś koordynacji i uzgodnieniom na szczeblu międzynarodowym. Coraz większy wpływ na decyzje gospodarcze i polityczne wywierają podmioty poza państwowe, zwłaszcza wielkie korporacje transnarodowe i cały szereg organizacji międzynarodowyclL W tym sensie rola państwa słabnie. Zmienia się bowiem układ sił między poszczególnymi aktorami globalnymi.

Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że państwo wciąż dysponuje licznymi ważnymi zasobami oraz narzędziami oddziaływania na rzeczywistość. Póki co, nikt i nic nie jest w stanie zastąpić państwa w takich sprawach jak: regulowanie obrotem międzynarodowym,    ściąganie podatków, prowadzenie odpowiedniej polityki

makroekonomicznej, zapewnieni bezpieczeństwa obywatelom i inwestorom, zwalczanie zorganizowanej przestępczości i nielegalnej migracji, zabieganie o ochronę środowiska naturalnego, organizowanie masowej edukacji, prowadzenie polityki społecznej .Zatem można powiedzieć, że globalizacja stwarza zapotrzebowanie na coraz lepsze jakościowo, sprawniejsze i skuteczniej funkcjonujące państwo. Nie istnieje bowiem globalny podmiot władzy politycznej, więc przed państwami narodowymi przed wszystkim stoi zadanie lepszego zarządzania globalizacją oraz rozwiązywania wynikających z niej napięć i problemów.

Globalizacja jednym z najczęstszych czynników krysysogennych tradycyjnego państwa opiekuńczego. Niewątpliwie proces globalizacji zasadniczo zmienia tę sferę funkcjonowania państwa. Zaostrza on konkurencję w gospodarce światowej, tym samym wzmaga presję obniżania kosztów pracy, obniżania płac oraz świadczeń społecznych. Restrykcyjna polityka finansowa i nowe sposoby unikania zobowiązań podatkowych przez krążący coraz swobodniej po świecie kapitał (raje podatkowe>) ograniczają wpływy do budżetów. Zatem niemożliwe staje się wykonywanie przez państwo swojej funkcji opiekuńczej w tak rozbudowanej formie jak dotychczas. Jednocześnie, wysokie w wielu krajach bezrobocie, rosnące dysproporcje dochodowe, nowe formy ubóstwa czy marginalizacja wywierają presję na wzmocnienie funkcji socjalnych państwa. Dotyczy to nie tylko doraźnej pomocy dla najbardziej potrzebujących, ale i systemowych rozwiązań w zakresie adaptacji lokalnych rynków pracy oraz kapitału ludzkiego do wymogów globalnego rozwoju. Globalizacja i otwartość gospodarek opartych na wiedzy podkreślają strategiczne znaczenie edukacji, wysokich kwalifikacji siły roboczej. Są to niewątpliwie wyzwania dla polityki społecznej. Trudno sobie także wyobrazić, aby reforma państwa opiekuńczego doprowadziła do zaniku podstawowej funkcji redystrybucyjnej, zwłaszcza w obliczu starzenia się społeczeństw oraz perspektywy technologicznego bezrobocia. Zatem globalizacja zwiększy popyt na zabezpieczenie społeczne ze strony państwa, a zarazem paradoksalnie, zmniejszy jego realne możliwości zapewnienia odpowiednich świadczeń i usług.