47913

6.    Zastępowanie narządów naturalnych i ich zamienniki (np. protezy, przeszczepy).

S Konstrukcje wspomagające (ortozy): a) wkładki, laski, kule, egzoskeletony, gorsety, aparaty ortopedyczne, b) podwieszenia, wzmocnienia kręgosłupa, urządzenia operacyjne.

J Konstrukcje zastępcze (protezy): a) naturalne - organy i tkanki od dawcy lub własne,

b) sztuczne - zastępcze kończyny lub ich fragmenty, narządy wewnętrzne na stale lub czasowo.

7.    Charakterystyka budowy mechanicznej kręgosłupa.

Kręgosłup jest częścią układu szkieletowego spełniającą funkcję podporową, ruchową o dość ograniczonym zakresie ruchów oraz ochronną dla rdzenia kręgowego. Kręgosłup połączony jest w części szyjnej z czaszką mieszczącą w sobie wiele ważnych narządów (mózg, ucho wewnętrzne, oko). Narządy te muszą być chronione przed nadmiernymi wstrząsami. Taką funkcje obronną spełnia dla nich kręgosłup, dzięki swojemu ukształtowaniu tzn. fizjologicznym krzywiznom: lordozom i kifozom. Taki sposób ukształtowania kręgosłupa czyni z niego element sprężysty, w którym rozkład sil osiowych jest dobrze rozłożony i przenoszony.

W skład kręgosłupa wchodzą kręgi: 7 szyjnych, 12 piersiowych 5 lędźwiowych, pięć krzyżowych oraz 4-5 ogonowych, czyli guzicznych. Kręgosłup stanowi ruchomy slup kostny, rozciągający się od podstawy czaszki do miednicy. Kręgosłup tworzy podporę dla górnej części ciała przez co ku dołowi zwiększają się jego wymiary i wzmaga się masywność budowy tworzących go kręgów. Najbardziej masywną częścią kręgosłupa jest część lędźwiowa, następnie część piersiowa, a podparcie głowy stanowią delikatne kręgi szyjne. Kręgi połączone są ze sobą za pomocą stawów, tkanek miękkich, więzadel oraz mięśni. Pomiędzy nimi znajdują się krążki między kręgowe.

8.    Model mistrza w różnych dyscyplinach sportu (np. czym powinien wyróżniać się gimnastyk czy koszykarz i dlaczego jest to ważne z punktu widzenia mechaniki mchu).

Gimnastyka - najlepsi gimnastycy są niedużej wysokości ciała, o względnie długich kończynach i dość krótkim tułowiu. Krótsze części ciała gimnastyka dają mniejsze momenty masy (w pozycjach nieruchomych) i momenty bezwładności (podczas mchu gl. obrotowego). Niższe umiejscowienie OSM daje lepsze warunki równowagi.

Koszykarz - powinien być bardzo wysoki, smukły i zwinny. Długie części ciała, głównie kończyn dolnych, dają lepsze warunki odbicia (dłuższe dźwignie), długie kończyny górne zapewniają większy zasięg ramion. Konieczność szybkiego reagowania na zmieniającą się sytuacje na boisku zmusza zawodnika do skracania czasu reakcji, co przy bardzo długich częściacłi ciała jest dosyć trudne.

9.    Znaczenie znajomości położenia ogólnego środka masy - co to jest, jak i po co mierzy się jego położenia, jakie ma znaczenie w analizie rucha

Jest to punkt, do którego jest przyłożona wypadkowa wszystkich sił ciężkości części ciała. We wszystkie strony od tego punktu, w dowolnym od niego kierunku, siły ciężkości wzajemnie się równoważą, sumy momentów sil są sobie równe. Do określenia ogólnego środka masy ciała OSM stosuje się również nazwy: ogólny środek ciężkości (OSC) lub środek bezwładności Położenie OSM jest zależne od typu budowy dala. W symetrycznej pozycji stojącej ciała, z opuszczonymi rękami OSM znajduje się na poziomie od 1 do 5 kręgu krzyżowego, ok 4-5 cm powyżej stawów biodrowych. Ze zmianą położenia części ciała względem siebie również OSM zmienia swoje położenie. Przesuwa się w stronę zgodną z kierunkiem ruchu którejkolwiek z części ciała Położenie OSM zależy również od pici. U kobiet to najczęściej 53*59%, u mężczyzn zaś 55*62% długości całego ciała.

Znajomość położenia OSM pozwala na ocenę ogólnych możliwości sprawnościowych organizmu -wysokość uniesienia OSM podczas wyskoku dosiężnego - pomiar mocy, przemieszczanie OSM podczas odbicia - daje ogólną informacje o prędkości skoku i oczekiwanej długości skoku, amplituda przemieszczania OSM podczas chodu i biegu informuje o ergonomii wykonywanego mchu itp.

10. Masa w łaściwa czyli gęstość - co to jest, jak się mierzy i do czego służy.

Gęstość (masa właściwa) to stosunek masy do objętości ciała wyrażony najczęściej w gramach na jednostkę objętości (g/cm³) Gęstość = masa / objętość, a z tego masa = gęstość * objętość Tkanki ludzkie nie są jednorodne, posiadają różną gęstość, czyli masę właściwą. Najmniejszą masą właściwą charakteryzują się płuca człowieka, niską gęstość ma również tkanka tłuszczowa. Zbliżone wartości wykazują krew, skóra, mięśnie, nerki, w^rątioba, największą zaś gęstość posiada kość zbita. Zależnie od proporcji udziału poszczególnych tkanek będzie zmieniała się gęstość różnych części ciała. Znajomość gęstości średniej jest przydatna w przypadku poszukiwania masy części ciała człowieka. A ta z kolei jest niezbędna przy analizowania ruchu lub pozycji statycznych części ciała człowieka. Wyznacza się ja metodami pośrednimi (masy względne, równania regresji, met. zanurzeniowa).