124018

Odniósł się on do niej z pełnym entuzjazmem, gdyż integracja Republiki Federalnej z Europę Zachodnią stanowiła najważniejszy cel jego polityki zagranicznej. Już 7 marca 1950 r. kanclerz wypowiedział się za stworzeniem realnej unii między RFN a Francję, mogęcej być fundamentem późniejszych Stanów Zjednoczonych Europy. W skład unii w pierwszej kolejności miały wejść Wielka Brytania i państwa Beneluxu. Warunkiem, od którego Adenauer uzależniał swę zgodę na utworzenie unii, był powrót Saary do Republiki    Federalnej.

Opracowany przez Monneta plan Schumana poparły USA, Wielka Brytania. Republika Federalna i Włochy. Z zastrzeżeniami przyjęły go kraje Beneluxu Ponieważ jednak plan me dotyczył USA. Wielka Brytania zaś me zamierzała partycypować w Jego realizacji, najistotniejsze okazały się stanowiska Republiki Federalnej Niemiec. Włoch i państw Beneluxu. Republika Federalna zaaprobowała plan. spodziewała się bowiem, ze utworzenie EWWS pozwoli na rozszerzenie jej suwerenności politycznej, a także — chociaż może to brzmieć paradoksalnie — suwerenności ekonomicznej. Realizacja projektu miała jej zapewnić równouprawnienie z innymi członkami Wspólnoty w zakresie produkcji stali i węgla oraz zniesienie kontroli nad Zagłębiem Ruhry. Utrata dotychczasowych posiadłości kolonialnych przez Holandię (Indonezja) i Włochy (Libia. Erytrea) zmuszała te kraje do rozszerzania swoich rynków zbytu w Europie. Poza tym Włochy liczyły na wyjście z izolacji politycznej, w jakiej znalazły się po wojnie. Państwa Beneluxu. udzielając swego poparcia, żądały utworzenia Specjalnej Rady Ministrów, składajęcej się z przedstawicieli państw członkowskich na szczeblu rzędowym. Rada miałaby ograniczać ponadpaństwowe uprawnienia Wysokiej Władzy. W najważniejszych sprawach Wysoka Władza nie mogłaby decydować bez porozumienia z Radę. 20 czerwca 1950 r. pod przewodnictwem Monneta rozpoczęły się w Paryżu rokowania przedstawicieli sześciu państw w sprawie utworzenia EWWS. Zakończyły się one podpisaniem 18 kwietnia 1951 r. traktatu powołujęcego do życia Wspólnotę. Do jej głównych organów — obok Wysokiej Władzy (od 1967 r. Komisji Wspólnot Europejskich) i Specjalnej Rady Ministrów (od 1967 r. Rady Ministrów) — należeć miało Wspólne Zgromadzenie i Trybunał Sprawiedliwości. Wysoka Władza składała się z obywateli państw członkowskich (maksymalnie dwóch z jednego kraju), nie zwięzanych instriiccjami swych rzędów i posiadajęcych status furtkcjonanuszy międzynarodowych. Specjalnę Radę Ministrów tworzyli przedstawiciele rzędów — po jednym z każdego kraju członkowskiego — na szczeblu ministerialnym. Natomiast w skład Wspólnego Zgromadzenia na okres jednego roku wchodzili delegaci parlamentów narodowych. Poszcze-gólne-państwa delegowały w zależności od liczby swych mieszkańców od czterech do osiemnastu deputowanych. Siedzibę wszystkich głównych organów EWWS został Luksemburg. Wysoka Władza mogła podejmować — w najważniejszych sprawach za zgodę Rady — trzy typy uchwał: decyzje, zalecenia i opinie. Decyzje i zalecenia miały być więżące dla państw członkowskich. Członkowie Wysokiej Władzy nie mogli być odwoływani przez własne rzędy, lecz jedynie przez Trybunał na wniosek Specjalnej Rady Ministrów lub Wysokiej Władzy. Z kolei Zgromadzenie mogło odwoływać Wysoką Władzę in corpore.

Integracja militarna Od projektu Europejskiej Wspólnoty Obronnej do traktatów paryskich .Przełamanie przez Związek Radziecki monopolu USA na broń atomową (1949 r.) oraz przejęcie władzy przez partię komunistyczną w Chinach (1949 r.), ale przede wszystkim wybuch wojny koreańskiej (1950 r.) spowodowały radykalny wzrost napięcia międzynarodowego i w dużej mierze przyspieszyły procesy integracji Zachodu. W USA rozważane były dwa wananty powołania do życia zachodnioeuropejskiego systemu bezpieczeństwa. Pierwszy z nich opracowany w Departamencie Stanu zakładał utworzenie w ramach NATO w pełni zintegrowanych Europejskich Sił Obronnych, do których wchodziłyby również amerykańskie, kanadyjskie i zachodnioniemieckie oddziały wojskowe. Drugi wariant przygotowany przez Pentagon, nawiązujący częściowo do tajnego planu JCS z kwietnia 1950 r.. ograniczał integrację militarną do utworzenia w NATO — klasycznym wielostronnym sojuszu wojskowym — wspólnych struktur dowodzenia i planowania. Przewidywał ponadto wysłanie do Europy Zachodniej około sześciu dywizji amerykańskich, pomoc finansową USA przeznaczoną na dozbrojenie i modernizację europejskich sił zbrojnych w ramach NATO. w tym utworzenie dziesięciu dywizji zachódmomemieckich. pozbawionych jednakże własnego ministerstwa obrony, sztabu generalnego, sił powietrznych i ciężkiego uzbrojenia. 9 września 1950 r. prezydent Truman zatwierdził projekt Pentagonu Rząd brytyjski popierał koncef>cję USA. Nie podzielała jej natomiast opozycja parlamentarna z Churchillem na czele. Ten ostatni postuJował bowiem utworzenie samodzielnej armii zachodnioeuropejskiej. Podczas sesji Zgromadzenia Doradczego Rady Europy w sierpniu 1950 r. Churchill przedłożył projekt rezolucji, która przyjęta została zdecydowaną większością głosów. Rezolucja wzywała państwa Europy Zachodniej do utworzenia własnej armii, w której partycypowałaby Republika Federalna. Armia ta ściśle współpracowałaby z siłami zbrojnymi USA. Kanady i Wielkiej Brytanii na kontynencie. Dyskusja na temat bezpieczeństwa europejskiego objęła również Bonn. Sprawa utworzenia armii zachodnioniemieckiej wiązała się tutaj nie tylko z perspektywami integracji militarnej Zachodu Remilitaryza-cja Republiki Federalnej mogła być także instrumentem w dążeniu rządu federalnego do zniesienia Statutu Okupacyjnego i odzyskania całkowitej suwerenności. 29 sierpnia 1950 r. Adenauer. inspirowany przez władze amerykańskie, przekazał udającemu się do USA wysokiemu komisarzowi McCIoyowi — w ścisłej tajemnicy i za pośrednictwem specjalnego kuriera — dwa memoranda. Pierwsze z nich odnosiło się do polityki obronnej, drugie dotyczyło stosunków między Republiką Federalną a mocarstwami zachodnimi. Memorandum w sprawie polityki obronnej zawierało propozycję zwiększenia stanu liczebnego wojsk mocarstw zachodnich w Republice Federalnej, utworzenia paramilitarnych oddziałów policyjnych oraz sformowania zachodniomemieckiego kontyngentu wojskowego. Oddziały policyjne miałyby podlegać bezpośrednio rządowi federalnemu kontyngent wojskowy zaś stanowić część ewentualnej armii zachodnioeuropejskiej. Byłby to wkład Republiki Federalnej w podniesienie zdolności obronnej Zachodu W drugim memorandum Adenauer postulował zakończenie stanu wojny z Niemcami oraz zastąpienie Statutu Okupacyjnego pakietem traktatów międzynarodowych, które zmieniłyby status militarnych sił mocarstw zachodnich stacjonujących w Republice Federalnej z wojsk okupacyjnych na jednostki obronne oraz gwarantowałyby odzyskanie suwerenności przez Republikę Federalną.

W odpowiedzi na memoranda Adenauera ministrowie spraw zagranicznych mocarstw zachodnich obradujący w dniach od 12 do 14 i 18 września 1950 r. w Nowym Jorku wydali deklarację, w której postanowili podjąć kroki legislacyjne niezbędne do zakończenia stanu wojny z Niemcami: przyznać rządowi