Rada gminy nie może przekazać kompetencji do realizacji innym podmiotom. Z działania w tym zakresie określonym w art. 18 list. 2 może podejmować rada gminy jako kolegialny organ samorządu gminnego.
Wyliczenia zawarte w art. 18 ust 2 ma cliarakter enumeratywny, przy czym zastrzega się możliwość rozszerzenia tej listy przepisami ustawowymi. Tymi ustawami są zarówno ustawa o samorządzie gminnym jak i ustawy odrębne. Ustawodawca uznał, że wyliczenie wszystkich spraw w tym przepisie byłoby zabiegiem dość ryzykownym. Zawsze może pojawić się kolejna sprawa, która powinna być przekazana do kompetencji wyłącznych rady, wtedy trzeba albo wzbogacać art. 18 ust 2 co nie zawsze byłoby zabiegiem prawidłowym, bowiem dla spójności regulacji często lepiej jest jeśli określone kompetencje pozostawia się w przepisach materialnego prawa administracyjnego czyli w tym akcie , który reguluje dana materię.
Dr Zbigniew Bukowski wyodrębiul 6 kategorii spraw w zakresie, których konkretyzuje się ta wyłączna działalność tego organu.
1. sprawy organizacyjne- uchwalanie statutów gmin. Statut może określać ustrój gminy, zadania poszczególnych organów w takim zakresie , w jakim nie zostały te kwestie unormowane w przepisach wyższego rzędu, przede wszystkim w przepisach ustawy o sam gminnym. - ustalenie zakresu działania jednostek pomocniczych, chodzi tutaj u ustalenie zakresu i treści konkretnych kompetencji przekazanych danej jednostce
2. sprawy planistyczne :
-Uchwalenie studium uwarunkowań w kierunku zagospodarowania przestrzennego gminy -uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
- uchwalanie planów gospodarczy ch - wyłącznie w statucie gminy Ten program ma formę aktu o cliai akt erze we wietrznym.
3. sprawy finansowo-majątkowe
- uchwalanie budżetu gminy - w gruncie rzeczy mamy tutaj na myśli przyjęcie uchwały budżetowej, której podstawowym elementem jest budżet gminy, budżet rozumiany jako roczny plan finansowy gminy.
- ustalenie zasad przekazywania jednostkom pomocniczym składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań przez te jednostki
- podejmowanie uchwal w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach
- określenie wysokości sumy, do której wójt może samodzielnie zaciągać zobowiązania
- podejmowanie uchwal w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów
- podejmowanie uchwal w sprawach majątkowych gminy przekraczających zakres zwykłego zarządu.
sprawy osobowe:
- ustalanie wynagrodzenia wójta,
- powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy oraz sekretarza gminy na wniosek wójta sprawy kierowniczo-kontrolne:
- stanowienie o kierunkach działania wójta oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności
- rozpatrywanie sprawozdań z wykonania budżetu
- podejmowanie uchwal w sprawie u dzielenie lub nieudzielanie absolutoriiun z tego tytułu sprawy reprezentacyjne
- podejmowanie uchwal w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów publicznych oraz wznoszenia pomników , a także nadawanie honorowego obywatelstwa gminy.