Energetyczne kryteria oceny stopnia ciężkości pracy fizycznej.
Wydatek energetyczny często jest stosowany jako energetyczne kryteria ciężkości pracy fizycznej. Do oceny ciężkości pracy wykorzystywana jest wielkość wydatku energetycznego w ciągu zmiany roboczej.
Najmniejszym wydatkiem energetycznym cechują się prace wykonywane w pozycji siedzącej, np. prace biurowe. Przykładem prac średnio ciężkich może być obsługa maszyn i urządzeń oraz prace montażowe. Prace ciężkie i bardzo ciężkie to takie, które wymagają dźwigania ciężarów (np. załadunek towarów) lub używania ciężkich narzędzi (łopata, kilof).
Prace lekiie to takie, które pochłaniają mniej już 8kJ/min, średnie 8-20kJ/min, ciężkie 25-50kJ/min, Maksymalny poziom wydatku energetycznego dla kobiet wynosi 5000kJ w ciągu zmiany roboczej, natomiast dla mężczyzn nie ma takiej granicy, ale przyjmuje się, że WE nie powinien powyżej 8400kJ to praca bardzo ciężka.
Do najprostszych metod oznaczania wydatku energetycznego należą m.in. :
• metoda chronometrażowo-tabelaryczna
• metoda gazometryczna metoda telemetryczna
Praca statyczna
Jest jednym z dwóch rodzajów pracy jaką mogą wykonywać nasze mięśnie. Występuje gdy na zewnątrz nie można zaobserwować żadnego ruchu, a mimo tego mięśnie pozostają w stałym napięciu np. podczas stania, siedzenia, czy podpierania. Nie stanowi ona zatem pracy mechanicznej, jednak często może powodować duże obciążenie dla organizmu człowieka (np. podczas długotrwałego stania wzrasta ciśnienie hydrostatyczne nóg, co sprzyja obrzękom i bardzo często prowadzi do powstawania żylaków).
W rezultacie pracy statycznej tkanka mięśniowa otrzymuje mniej tlenu i ma mniejsze zdolności do pracy, a regenerować musi się dłużej niż w przypadku pracy dynamicznej.
Ważną cechą pracy statycznej jest to, że pomimo swojej uciążliwości powoduje ona stosunkowo małe zużycie energii, dlatego jej koszt fizjologiczny nie może być mierzony w kaloriach. Pomimo małego zapotrzebowania energetycznego w mięśniu pracującym w takich warunkach powstają idealne warunki do powstania wspomnianego już długu tlenowego. Jego następstwem jest poczucie dyskomfortu i osłabienia mięśniu, co w dłuższym okresie czasu prowadzi do zmęczenia. Dlatego we wszystkich możliwych sytuacjach zawodowych powinno dążyć się do zmniejszenia udziału pracy statycznej, nawet kosztem wzrostu udziału pracy dynamicznej i zużycia energii.
Obciążenia pracą statyczna
Aby ustrzec się przed negatywnymi skutkami pracy statycznej, możemy ocenić jej obciążenie. Potrzebne do tego są następujące czynniki:
- rodzaj przyjętej postawy ciała w trakcie wykonywanych czynności -stopień wymuszenia zajmowanej pozycji i pochylenia ciała
- możliwość zmiany przyjętej pozycji ciała
- położenie kończyn i ich czynności ruchowe
- chronometraż czasu pracy pracownika (rejestrowanie czasu trwania i tempa pracy)
Prace powtarzalne i obciążenia z nich wynikające