Współdziałanie nauczyciela z bibliotekarzem szkolny w zakresie popularyzowania książek ze spisu lektur szkolnych (i nie tylko) może odnosić się do organizowania wystaw książek wg. tematyki wskazanej przez nauczyciela, sporządzanie klas I - III, eksponowania haseł zachęcających uczniów do czytania, różnych fotogramów itp. Ponadto w bibliotece można prowadzić takie formy pracy z lekturą, jak: prowadzenie lekcji bibliotecznych w związku z opracowana lekturą, imprez okolicznościowych (np. „święto opowiadania”, „godziny ciekawej książki” związanych z Dniami Kultury, Oświaty, Książki i Prasy, spotkania z autorami książek dla dzieci, ilustratorami itp.
Trzeci zakres działań w pracy z lekturą dotyczy współpracy nauczyciela z rodzicami i może obejmować ukazywanie rodzicom różnych sposobów czytania w domu i prowadzenia rozmów na temat przeczytanych książek.
Przedstawię teraz propozycje działań nauczyciela, uczniów i bibliotekarza szkolnego, dotyczących różnych form pracy i lektury.
• Słowno - oglądowe formy przekazy wania tekstu lektury.
Formą, którą można realizować zawsze i w każdych warunkach, jest opowiadanie i głośne czytanie książek przez nauczyciela. Obie te formy, jeśli są poprawiane wykonane przez nauczyciela, wzbudzają u dzieci duże zainteresowanie i głębokie przeżycia emocjonalne. Pod wpływem słowa wypowiadanego lub czytanego w wyobraźni dziecka powstaje obraz, którego plastyczność i bogactwo zależą od sugestywności, siły i barwy głosu.
Aby zachęcić dzieci do samodzielnego przeczytania lektury w domu, nauczyciel na lekcji poprzez wprowadzenie w tematykę danej książki powinien wywołać potrzebę głębszego zapoznania się z jej treścią. Pomoże tu ekspresyjne czytanie i opowiadanie ciekawego lub pięknego fragmentu, Inimoiystycznego lub przepojonego smutkiem wydarzenia.
Poprzez czytanie i opowiadanie należy wzbudzić u dziecka chęć osobistego kontaktu z lekturą. Nauczyciel, który posiada umiejętność pięknego czytania i opowiadania, ma nieoceniony dar wpływania na dzieci, kierowania ich nastrojami i emocjami.
Program nauczania początkowego nakłada na nauczyciela obowiązek przeczytania z wykazu lektur w całości lub fragmentach co najmniej 3 książek w kl. I, 2 książek w kl. II, 1 książki w kl. III oraz po 3 książki w każdej klasie we fragmentach lub w całości przez uczniów pod kierunkiem nauczyciela.
Głośne czytanie lektur przez nauczyciela w klasach początkowych jest bardzo ważne. Ponieważ uczeń w kl. I i II ma jeszcze trudności w płynnym i wyrazistym czytaniu, samodzielne czytanie lektur nie zawsze jest dla niego najmilszą czynnością i może doprowadzić do zniechęcenia w obcowaniu z książką. Głośne czytanie nauczyciela w klasie zwalnia dziecko z obowiązku rozszyfrowania znaków graficznych - symboli liter - i rozumienia znaczenia wyrazów, umożliwiając mu skoncentrowanie myśli na ogólnym sensie słuchanego tekstu. Nauczyciel czytając głośno i wzorowo, z właściwym tempem , akcentem intonacją, zmieniając siłę i ton głosu, robiąc pauzy gramatyczne i logiczne, daje uczniom przykład właściwej interpretacji tekstu lektury i sprawia, że dziecko przeżywa ją silniej, niż gdyby czytało samo. Nawet dzieci dość dobrze czytające wolą słuchać czytania nauczyciela, gdyż odpowiednia interpretacja pozwala im lepiej wniknąć w sens, głębiej ocenić postępowanie bohaterów i wyraźniej odczuć piękno języka. Zagadnienie interpretacji jest szczególnie ważne przy czytaniu poezji i utworów wierszowanych. W klasie I i II jest sporo książek lekturowych pisanych wierszem, których zrozumienie zależy od dobrej interpretacji i takie lektury powinny być czytane przez nauczyciela w klasie.
Wzorowe czytanie książki przez nauczyciela ma jeszcze jeden ważny walor - jest czynnikiem dyscyplinującym klasę oraz stanowi przykład czytania dla uczniów, poza tym motywuje do samodzielnego czytania. Niekiedy czytanie można zastąpić nagraniem teksm literackiego na płycie lub taśmie.
2