49207

sukcesu.

W teorii cechy i czynnika istotne kontrowersje koncentrują się wokół 2 jeszcze innych założeń:

1    dla każdej jednostki istnieje tylko jeden model ( cel) optymalnej kariery zawodowej.

2    decyzje dotyczące wyboru określonej kariery zawodowej opierają się wyłącznie na tycli zdolnościach , które mieszczą testy psychologiczne stosowane w doradztwie zawodowym (Herr : Crammer, 1980 )

Jej założenia są zbyt restrykcyjne i uniemożliwiają potraktowanie teorii cech i czynnika jako wystarczającej i jedynej podstawy teoretycznej do prognozowania w doradztwie zawodowym i pośrednictwie pracy.

Przydatność testów psychologicznych w porad, zawód, i pośr.pracy budzi szereg różnych wątpliwości.

Jak już wcześniej wspomniałam współcześnie zaś tw órczo rozwinął ją Holland

Teoria ta podkreśla skojarzenie jednostki z pracą, która odpowiada jej uzdolnieniom.

Holland wyróżnia sześć kategorii, przy pomocy których można dokonać klasyfikacji osobowości i środowiska pracy. Są to typy:

•    realistyczny - wykwalifikowany, konkretny, uzdolniony technicznie, mechanicznie (np. inżynier, meclianik, rolnik),

•    konwencjonalny - zorganizowany, praktyczny, uległy (np. księgowy, kasjer, pracownik biurowy),

•    przedsiębiorczy - przekonywujący, otwarty, werbalny (np. akwizytor, zarządzający, przedsiębiorca),

•    badający - naukowy, abstrakcyjny, analityczny (np. badacz, programista komputerowy, technik laboratoryjny),

•    artystyczny - twórczy, o rozwiniętej wyobraźni i estetyce (np. muzyk, malarz, pisarz)

•    społeczny - oświatowy, zorientowany na usługi, nawiązujący kontakty z ludźmi (np. dozorca, nauczyciel, pielęgniarka).

W swej współczesnej formie teoria cech i czynników podkreśla interpersonalny charakter kariery zawodowej i związany z nią styl życia, który warunkują: rodzina, zagadnienia etyczne, religijne, środowisko społeczne i przyjemności.

Wyróżnia się sześć kategorii, przy pomocy których można dokonać klasyfikacji rodzajów osobowości i środowiska pracy: realistyczną, badawczą artystyczną, społeczną, przedsiębiorczą i konwencjonalną.

Satysfakcja z wykonywania konkretnej pracy zależy od stopnia zależności typu osobowości i środowiska pracy. Przykładowo, osoba o osobowości typu artystycznego nie będzie najprawdopodobniej pasowała do zawodu konwencjonalnego, takiego jak na przykład kierownik biura. Istnieją wyjątki. Prawdopodobnym jest, przyjmowania pewnych stanowisk i pozostawanie na nich tłumaczą pewne czynniki niepsychologiczne, np. ekonomiczne, społeczne czy kulturowe. Jednak dla pojęcia świadomych decyzji zawodowych istotne jest posiadanie odpowiedniej wiedzy o sobie samym oraz wymogą cli zawodowych

Literatura:

Augustyn Bańka

- „Zawodoznawstwo .Doradztwo Zawodowe i Pośrednictwo Pracy,, wyd Poznań 1995