49522

W określonych odcinkach czasu, zależnie od sytuacji, punkt ciężkości może się przenosić na jedną lub drugą stronę, zawsze jednak w ramach porozumienia oraz przyjętych zobowiązań. Należy bowiem uwzględnić, że rynek jest rodzajem loterii (GlOckspiel). w ramach której sytuacja podmiotów gospodarczych oraz jednostek może ulegać zmianom.

Odpowiedni mechanizm reagowania na zmiany sytuacji w interesie obu stron może ułatwić akceptację reguł gospodarki rynkowej przez szersze kręgi społeczne dzięki tanu. że zmniejsza stopiai ryzyka, a tym samym wzmacnia poczucie pewności jutra.

Pokój społeczny - korzyści dla gospodarki

W oparciu o tworzony i stale odnawialny konsais społeczny kształtuje się polityka gospodarcza państwa. Zabezpieczana społeczne nie stanowią elemaitu odrębnej polityki socjalnej, ale część polityki gospodarczej. Umożliwiają one realizację zasad gospodarki rynkowej w szerszymi zakresie niż mogło by to być w warunkach odrębnego traktowania przez państwo zagadnień socjalnych.

Istotnym czynnikian pobudzania aktywności gospodarczej jest tu umożliwiane działalności w warunkach pokoju społecznego. Jest on osiągany m.ia dzięki akceptacji związków zawodowych dla zjawiska konkuraicji, w tym również konkuraicji o zasięgu globalnym.

Mechanizm tak pojętej polityki gospodarczej zmniejsza caię ryzyka dla przedsiębiorców. Z jednej bowian strony zwiększa się zakres przewidywalności co do istotnych uwarunkowań niezbędnych dla rozwoju przedsiębiorczości Z drugiej strony', utrzymuje się na ustabilizowanym i relatywnie wysokim poziomic siła nabywcza szaokich kręgów społecznych, co zapewnia utrzymanie odpowiednio wysokiego poziomu popytu. Tak więc gospodaika rynkowa oraz pasocjalne stanowią alternatywne instnunaity spełniające wymagania związane z dążaiian do społecznej koopaacji i wzajannie się uzupełniające.

Instrumenty realizacji społecznej gospodarki rynkowej

Twórcy oraz kontynuatorzy koncepcji społecznej gospodarki rynkowej poświęcają wiele uwagi instnunaitom umożliwiającym wdrożalie i stosowanie tej koncepcji. Pizeciwstawiają się w ten sposób występującym posądzeniom o naiwność w kwestii osiągnięcia przyjętych celów i założai. Generalnym instrumentarium wdrożenia społecznej gospodarki rynkowej jest przyjęcie koncepcji "uporządkowanego liberalizmu" (Ordolibaalismus). Pojęcie to oznacza, że obok przyjęcia zasady konsaisusu społecznego i kształtowania na tej podstawie polityki gospodarczej niezbędne jest również ujęcie zasad działania gospodarki oraz strefy socjalnej w odpowiedni porządek prawny. Przywiązuje się do tej sprawy ogromne znaczaiie. ponieważ bez precyzyjnego ujęcia zasad działania społecznej gospodarki rynkowej w regulacjach prawnych jej realizacja będzie z całą pewnością odbiegała od przyjętych celów i założai. Wyraża się to w stwicrdzaiiu. źc 'licz ujęcia w ramy prawne obejmujące również elanaity konsaisusu społecznego rynek we współczesnym pojęciu nie jest możliwy". Dotyczy to zarówno ogólnych rozwiązali prawnych regulujących sprawy gospodarcze i społeczne, jak również rozwiązań odcinkowych stanowiących ramy prawne dla wydzielonych zagadniai. Biaze się również pod uwagę możliwość stopniowego przekształcania systemu prawnego w kierunku zgodnym z wymaganiami społecznej gospodarki rynkowej.

Na gruncie przyjętych zasad prawnych powinny powstać i działać instytucje zapewniające, a nawet wymuszające stosowanie przyjętych zasad w praktyce. Rola tych instytucji jest trudna, ponieważ zarówno gospodarka konkuraicyjna. jak i państwo socjalne są często krytykowane również przez podnoszenie argumaitów związanych z legalnością przyjętych rozwiązali i działali

Nie można pominąć także aspektów etycznych opisywał ej koncepcji. Sformułowano pogląd, że bez ukształtowania odpowiednich postaw etycznych wśród grup społecznych wpływających na procesy gospodarcze, a zwłaszcza wśród icli elit nie jest możliwa stosowanie zasad społecznej gospodarki iynkow^rej. Systan prawny musi być uzupełniony pierwiastkian etycznym.

Beneficjanci i outsiderzy w systemie gospodarki liberalnej

Jednym z najbardziej istotnych elementów socjalnej gospodarki tynkowej jest kształtowanie właściwych stosunków pomiędzy' baieficjantami systemu gospodarczego a outsiderami Chodzi oto, aby pomiędzy tymi grupami odbywała się wymiana poglądów' oraz informacji, a także aby kształtowało się zrozumiane wspólnego interesu. Zasadniczym zatożauan jest osiągnięcie stanu, w którym nikt nie będzie czuł się odrzucony przez systan. Także w sytuacji niepowodzaiia jednostka przegrana powinna mieć możliwość aktywnego włączenia się ponownie w ramy działalności gospodarczej. Oznacza to. że poprawa szans outsiderów pozwala również na zmniejszane obciążeń tej części społeczaistwa. której powiodło się lepiej.

Solidarność społeczna jest niezbędnym składnikian socjalnej gospodarki tynkowej i dotyczy' w dużym stopniu spraw podziału. Zasada społecznej sprawiedliwości zostaje przyjęta jako przeciwwaga dla egoizmu grupowego. Te elanaity mogą zapewnić odpowiedni poziom społecznej koopaacji nawet w takich warunkach, w których poziom dochodu narodowego nie pozwala na zapewnienie wysokiego poziomu płac oraz świadczeń społecznych. Pizytaczano tu jako przykład pierwszy okres w^rdi ażania społecznej gospodarki rynkowej wNianczech. Możliwości finansowe, zarówno państwa, jak i finn były bardzo ograniczone, a mimo to nie wystąpiły na szerszą skałę niepokoje społeczne, ponieważ w wysokim stopniu przestrzegano zasady sprawiedliwego podziahi. Można więc stwierdzić, źc wysoki poziom dochodu narodowego nie jest niezbędnym warunkiem wdrożenia społecznej gospodarki rynkowej. Zasadnicze znaczaiie ma tutaj zrozumiaiie znaczaiia sprawiedliwości społecznej i zasad solidaryzmu społecznego jako niezbędnych atrybutów nowoczesnej gospodarki.