Czynniki:
• ekonomiczne (np. dynamiczny rozwój gospodarczy, tania sita robocza, preferencyjne opodatkowanie, stan bilansu płatniczego i handlowego, różnice w poziomach stóp procentowych oraz poziomach inflacji w kraju i za granicą)
• polityczne (np. stabilność i wiarygodność polityczna, przynależność do międzynarodowej organizacji, napięcia polityczne w kraju i za granicą, konflikty zbrojne, wypowiedzi
i zachowania poszczególnych polityków)
• psychologiczne (np. optymistyczne przewidywania ekspertów co do przyszłego stanu gospodarki danego kraju)
• spekulacyjne (gra na zwyżkę lub zniżkę kursów walut na krajowych i zagranicznych rynkach walutowych)
1.3 Ekonomiczne skutki zmian kursów walut
Najbardziej istornymi skutkami zmian kursów walut jest ich wpływ na bilans płamiczy i handlowy, inflację oraz obroty kapitałowe. W wyniku dewaluacji eksport staje się tańszy a import droższy.
2. Bilans płamiczy- pojęcie, elementy
Zestawienie (dochody - wpływy kontra wydatki - płatności) wszystkich transakcji dokonanych między rezydentami (gospodarką krajową) a nierezydentami (zagranicą) w danym okresie.
• Rachunek bieżący bilansu płatniczego
• rachunek obrotów kapitałowych
• rachunek finansowy
• saldo błędów i omyłek
• oficjalne aktywa rezerwowe (rezerwy dewizowe)
2.1 Nierównowaga bilansu płamiczego, jej przyczyny i skutki
W najszerszym ujęciu iuerównowaga bilansu płatniczego oznacza istnienie nadwyżki lub deficytu. Natomiast w powszechnie przyjętej koncepcji nierównowagi bilansu płatniczego jego ismienie oznacza, że nadwyżka lub deficyt występuje w tzw. transakcjach podstawowych (obroty bieżące + ruch kapitału długoterminowego wg S. Rączkowskiego)
Przyczyny:
• Zmiany w poziomie i strukturze dochodu narodowego oraz zmiany w relacji cen krajowych do zagranicznych
• terms of (rade, czyli zmiany wzajemnej relacji światowych cen towarów eksportowanych i importowanych przez dany kraj
• zmiany wysokości stopy procentowej za granicą w stosunku do stopy krajowej
• klęski naturalne
• strukturalne zmiany w popycie zagranicznym na towary eksportowane przez kraj
• przyczyny polityczne Skutki:
• wyczerpanie rezerw dewizowych - niewypłacalność zewnętrzna
• presja inflacyjna (przy nadwyżce)
• implikacja deficytów w innych krajach (przy nadwyżce)
2.2 Sposoby przywracania równowagi bilansu płatniczego
a) procesy przystosowawcze
• zachodzą automatycznie lu wskutek odpowiedtuej polityki ekonomicznej prowadzonej przez władze państwowe
• polegają na przywracaniu równowagi bilansu płatniczego za pomocą mechanizmu rynkowego, wpływającego na rozmiary oraz strukturę strumieiua towarów i usług wytwarzanych w kraju na potrzeby rynku wewnętrznego i eksportu
• działają w sposób niedyskryminacyjny i nieselektywny
b) środki polityki gospodarczej
• mogą mieć charakter dyskryminacyjny i selektywny
• zmiana kursu waluty
• polityka pieniężno-kredytowa
• polityka fiskalna
• polityka kontroli dochodów
c) odcinkowe środki korygowania bilansu płatniczego
• mogą dotyczyć zarówno obrotów bieżących jak i kapitałowych
• ich zakres może być różny, w zależności od sytuacji gospodarczej