przygotowawczym strona bierna postępowania - podmiot odpowiedzialny posiłkowo, to do aktu oskarżenia należy dołożyć wniosek o nałożenie odpowiedzialności posiłkowej, ewentualnie również wniosek o zobowiązanie tego podmiotu do zwrotu uzyskanej korzyści majątkowej.
Może być tak, że okoliczności uzasadniające wezwanie określonej osoby do udziału w postępowaniu w cliar akt erze podmiotu odpowiedzialnego posiłkowo ujawnią się dopiero w postępowaniu przed sądem. W takiej sytuacji dopiero sąd będzie wydawał postanowienie o wezwaniu określonego podmiotu do udziału w postępowaniu s charakterze podmiotu odpowiedzialnego posiłkowo. Nastąpi zatem pociągniecie do odpowiedzialności posiłkowej.
Treść postanowienia o pociągnięciu do odpowiedzialności posiłkowej - muszą znajdować się takie elementy, które spowodują pojawienie się szczególnej strony procesu karnego skarbowego. Postanowienie musi wskazać oskarżonego, zarzucany mu czyn będący przestępstwem skarbowym, kwalifikację prawną tego czynu, musi wskazywać podmiot który jest pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej oraz podstawy do jej pociągnięcia.
Postanowienie to może ulec zmianie, które dokonywane są poprzez wydanie kolejnego postanowienia o pociągnięciu do odpowiedzialności posiłkowej.
W przypadku stwierdzenia w toku procesu braku podstaw' do pociągnięcia do odpowiedzialności posiłkowej podmiotu uprzednio wydane postanowienie należy uchylić. Uchylenie takiego postanowienia wrcale rue stoi na przeszkodzie późniejszemu wydaniu kolejnego postanowienia, jeżeli znowu pojawią się w toku postępowania kolejne okoliczności stanowiące podstawy wydania postanowienia.
Z momentem wezwania podmiotu do udziału w procesie w cliarakterze podmiotu odpowiedzialnego posiłkowo, podmiot ten uzyskuje status strony procesowej, a jego pozycja jest zbliżona do biernej strony. Podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej nigdy nie może wezwany w charakterze świadka. Składa wyłącznie wyjaśnienia, bez względu na kształt nałożonych na niego ciężarów. Do podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej należy stosować odpowiednio przepisy KPK o oskarżonym. W związku z tym, ma on określone uprawnienia:
- należy mu doręczyć postanowienie o pociągnięciu do odpowiedzialności, również postanowienia wraz z tłumaczeniem;
- nie musi dowodzić braku podstaw swej ej odpowiedzialności;
- nie można obarczać tego podmiotu obowiązkiem aktywnego udziału w ustalaniu okoliczności które mogłyby postawić go na miejscu podmiotu odpowiedzialnego posiłkowo (prawo do milczenia, brak obowiązku samooskarżenia);
- ma obowiązek stawienia się na każde wezwanie organu procesowego;
- musi zawiadamiać o zmianie miejsca zamieszkania lub pobytu;
- można zar ządzić jego przymusowe doprowadzenie;
- może być reprezentowany przez przedstawiciela ustawowego;
- może korzystać z pomocy pełnomocnika (może mieć ich trzech);
- może żądać ustanowienia pełnomocnika z urzędu, jeśli wykaże to odpowiednio (kwestie finansowe) lub gdy jest np. głuchy, niemy - pełnomocnik obligatoryjny;
- może żądać wydania doręczenia mu nieodpłatnie odpisu każdego wydanego w sprawie orzeczenia;
- może odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania;
2