80470

STRONA PODMIOTOWA PRZESTĘPSTW A

Strono podmiotowa przestępstwa - są to zewnętrzne okoliczności popełnienia przestępstwa.

Czvn

Każde przestępstwo jest czynem - nullum crimmen sine actione. W Polsce mamy do czynienia z prawem karnym czynu a nie prawem karnym sprawcy.

Definicja czynu jest problematyczna:

Pierwsza definicja: natura!istyczna ( Liszt) -czyn to przekształcenie materialne w świecie zewnętrznym poprzez zachowanie się człowieka. Zaletą takiego rozumienia czynu jest to, że nie można odpowiadać za swoje myśli. Ta definicja powstała w okresie, gdy prawo karne próbowało się wyemancypować z innych dziedzin prawa i je od siebie odróżniała, bo w prawie kanonicznym przestępstwem było to co jest grzechem, a grzechem mogą być też, np. myśli. Ta definicja miała też wiele wad. Przede wszystkim nie brała pod uwagę, że przestępstwa mogą polegać także na zaniechaniu a nie tylko działaniu, poza tym nie każde przestępstwo powoduje zmiany w świecie zewnętrznym.

Druga definicja: prawna - czyn to zachowanie opisane w ustawie.

Trzecia definicja: kauzalna - II połowa XIX w.- czynem jest zachowanie się człowieka w świecie zewnętrznym spowodowane decyzją woli podmiotu działającego, które powodujące zmianę w świecie zewnętrznym. A więc nie ma czynu bez decyzji woli, która popycha do impulsu.

Wada: nie każdy skutek da się powiązać z decyzją woli

Zaleta: tłumaczy czym się różni zachowanie, które jest czynem od zachowania, które czynem nie jest.

Czwarta definicja: finalna ( podobnie jak kauzalna zalicza się ona do definicji ontologicznych, bo trzeba ją rozpoznać); lata 30. XX w. Wywodzi się z filozofii Hartmanna, która mówiła o tym, że w przyrodzie zachowania mają charakter kauzalny- coś się zawsze dzieje z jakiegoś powoda Człowiek działa nie przyczynowo, a finalnie, tzn. najpierw przewiduje skutek, a potem realizuje swój plan; następuje koordynacja zadań w celu osiągnięcia skutku finalnego. Czyn to zachowanie człowieka skoordynowane na zrealizowanie określonego celu. To założenie przewiduje, że myśl jest elementem czynu ( czyn może być umyślny i nieumyślny). Ta definicja nie przetrwała długo, gdyż zaczęto kwestionować w ogóle sens definicji ontologicznej. Zaczęto zakładać, że czy coś jest czynem czy nie to jest to kwestia oceny a to jest pierwsza kwalifikacja.

Piąta definicja: socjalna (społeczna, socjologiczna) Zakłada, że ocena ma charakter prejuryudyczny, tzn. występuje przed prawną kwalifikacją. Czyn jest zachowaniem, które ma sens społeczny. Jest to definicja:

normatywna- wartościująca ( a nie ontologiczna)

eklektyczna- do elementów kauzalnych i finalnych dodaje wartość społeczną