W XVIII w., zwłaszcza w jego drugiej połowie, w gospodarce poszczególnych krajów dojrzewały przesłanki zmian w dominującej tu polityce merkantylistycznej. We Francji i w Anglii zaczęły dojrzewać poglądy o konieczności ograniczenia, a nawet likwidacji reglamentacji życia gospodarczego przez państwo, udzielenia przedsiębiorstwom i kupcom pełnej swobody działania. Wysunięto tezę o obiektywnym, niezależnym od woli ludzkiej charakterze życia gospodarczego i rządzących nim praw ekonomicznych. Próbowano też uzasadnić dqżenia do osiągnięcia sukcesów w działalności gospodarczej, uznając je za zgodne z interesami ogólnospołecznymi. Miały one prowadzić do rozwoju produkcji i dobrobytu. Władza państwowa me mogła ograniczać działalności jednostek. Zgodnie z poglctfami fizjokratów, źródłem bogactwa jest ziemia Zwolennicy tego kierunku zachęcali do rozwoju rolnictwa, do zwiększania areału upraw i ich intensyfikacji, gdyż uważali, że łączy się z tym wzrost czystego dochodu społeczeństwa Fizjokraci krytykowali merkantylizm i występowali przeciw idei gromadzenia kruszców i utożsamianiu ich z bogactwem, lecz środkiem do wymiany. Ich zdaniem handel zagraniczny powinien być nastawiony na wymianę potrzebnych krajowi towarów, zwłaszcza surowców. Fizjokraci domagali się wolności wyboru zajęcia, wolności handlu wewnętrznego i zagranicznego oraz wolnej konkurencji. Adam Smith, twórca i główny przedstawiciel klasycznej angielskiej ekonomii politycznej, twierdził, że źródłem bogactwa narodu jest praca Smith wystąpił z ostrąkrytykąmerkantylistycznej polityki gospodarczej. Domagał się jak największego ograniczenia aktywności państwowej. Władze miały ograniczyć się do wymiaru sprawiedliwości, obrony kraju oraz organizowania i wykonywania takich prac, w których inicjatywa prywatna była niewystarczająca