53053

1. Przyczyny ograniczające zdolność prawną.

Infamia - umniejszenie czci obywatelskiej, uszczerbek na pełnej wartości jednostki w społeczeństwie. Infamia mogła dotykać osobę z mocy samego prawa, jeśli jej postępowanie zasługiwało na dezaprobatę społeczną ze względu na wykonywane zajęcie (aktor, gladiator) albo za złe prowadzenie się (wstąpienie w nowy związek małżeński bez oficjalnego zerwania starego małżeństwa). Osoby dotknięte infamia nie mogły sprawować opieki, składać zeznań przed sądem, występować w charakterze zastępcy procesowego, wnosić pewnych określonych skarg.

Addictus - osoba przeciw której wszczęto egzekucję osobistą. W identycznej sytuacji znajdowali się niewypłacalni nexi. Zachowując wolność i obywatelstwo rzymskie pozostawali oni do momentu odpracowania długu de facto w niewoli wierzycieli.

Redempti ad histibus - obywatele rzymscy wykupieni z niewoli nieprzyjacielskiej, zobowiązani do odpracowania wyłożonej na nich ceny.

Koloni - chodzi tu o duże zróżnicowanie pozycji społecznej jaką zajmowali rzymianie.

Płeć - miała duży wpływ na zdolność prawną. Na gruncie prawa prywatnego kobieta jako pozbawiona władzy rodzicielskiej, aż do Justyniana nie mogła adoptować cudzych dzieci. Pozbawiona też była prawa do sprawowania opieki nad własnymi dziećmi, później też utraciła w pewnych przypadkach prawo do spadkobrania testamentowego. Nie mogła też przejmować cudzego długu lub za niego ręczyć.