c) żadnemu- wówczas ustanawia się opiekę ( Art. 94 §3 )
- te same przesłanki, co wyżej, tyle że odnośnie obu rodziców.
Treść władzy rodzicielskiej:
1) PIECZA NAD OSOBĄ DZIECKA ( Art. 95 §1 )- zespół obowiązków i uprawnień rodziców obejmujących stałą troską osobę dziecka, aby było ono należycie wychowywane, aby nie stała mu się krzywda, a jego dziecinne lata upłynęły w warunkach rodzinnego szczęścia.
Zakres- Art. 96:
a) wychowywanie dziecka,
b) kierowanie dzieckiem- regulowanie jego trybu życia, kontrolowanie, w jakim przebywa towarzystwie, jak spędza czas, jak oddaje się rozrywkom, jaką czyta literaturę.
c) troska o fizyczny i duchowy rozwój- kształtowanie psychiki dziecka, wpajanie zasad moralności i współżycia społecznego, wyrabianie sumienności, pracowitości i poczucia obowiązku, miłości ojczyzny i poszanowania cudzej własności.
d) przygotowanie należycie do pracy dla dobra społeczeństwa.
Art. 95 §2- dziecko winno rodzicom posłuszeństwo.
Nic jest rozstrzygnięte, czy rodzice mogą je wymusić, a jeśli tak, to jakimi środkami, w szczególności czy mogą się uciec do karcenia fizycznego. Przeważa pogląd, że rodzice powinni dążyć do tego, aby ich zarządzenia były przez dziecko respektowane z mocy ich moralnego autorytetu, perswazji i łagodnych środków wychowawczych. Karcenie nie powinno naruszać godności dziecka lub powodować uszczerbku w jego zdrowiu fizycznym i psychicznym ( bo sprzeczne z pkt c) !). f) możliwość żądania powrotu
- jeśli dziecko jest zatrzymane przez osobę nieuprawnioną ( Art. 100 )- mogą zwrócić się do sądu opiekuńczego,
• jeśli dziecko oddali się samowolnie, to też mogą zwrócić się do sądu opiekuńczego albo innych organów.
2) ZARZĄD MAJĄTKIEM DZIECKA
Dwa możliwe systemy:
a) prawo rodziców użytkowania majątku dziecka, a więc także własność pożytków, jakie majątek przynosi,
b) prawo rodziców jedynie do zarządu majątkiem dziecka, pożytki przypadają dziecku
Zasada: Art. 101- Rodzice sprawują z należytą staranności zarząd majątkiem dziecka (
system drugi).
Dochód z majątku dziecka ( Art. 103 )- kolejność przeznaczenia:
a) utrzymanie i wychowanie dziecka oraz jego rodzeństwa, które wychowuję się razem z
nim ( zasada równej stopy ),
b) nadwyżka- na inne uzasadnione potrzeby rodziny.
MAJĄTEK DZIECKA- pasywa i aktywa, wszelkie składniki, a więc przedmioty, które dziecko odziedziczyło lub otrzymało w drodze darowizny, kwoty uzyskane z tytułu alimentów ( ale nie samo prawo alimentacji!), sumy uzyskane z tytułu odszkodowania.
Wyjątek: nie sprawują zarządu nad:
- zarobek dziecka ( Art. 101 §2 ),
- przedmioty oddane mu do swobodnego użytku ( Art. 101 §2 ),
- przedmioty przypadające dziecku z tytuły darowizny lub testamentu, jeśli testator lub darczyńca tak zastrzegł ( Art. 102 ). Jeśli testator lub darczyńca nie wyznaczył zarządcy-zarząd sprawuje kurator wyznaczony przez sąd opiekuńczy.
Podział czynności zarządu:
a) CZYNNOŚCI ZWYKŁEGO ZARZĄDU- rodzice decydują sami załatwianie bieżących spraw związanych ze zwykłym korzystaniem z przedmiotów wchodzących w skład majątku dziecka i utrzymanie tych przedmiotów w stanie niepogorszonym.
b) CZYNNOŚCI PRZEKRACZAJĄCE ZWYKŁY ZARZĄD do ich dokonania przez rodziców i wyrażanie zgody na dokonanie ich przez dziecko konieczna jest zgoda sądu opiekuńczego.
3 REPREZENTACJA DZIECKA | Art. 98- 99 }.
Zasada: rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka. Każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy.
Wyjątek: nie mogą reprezentować:
- Ze względu na podmiot:
a) przy czynnościach prawnych między dziećmi pozostającymi pod władzą rodzicielską obojga rodziców,
b) przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem,
Wyjątek od wyjątku b): czynność polega na: