69922

5) Właściwe przesłuchanie (co do tezy dowodowej). Stosuje się tu te same

reguły, co podczas przesłuchania oskarżonego na rozprawie.

Jako ofiara przestępstwa pokrzywdzony zasługuje na szczególną ochronę. Pokrzywdzony jest naturalnym sojusznikiem wymiaru sprawiedliwości. Komisja ds Reformy Prawa Karnego w nowym kodeksie wyraźnie umocniła pozycję pokrzywdzonego, dążąc do zrównania jego sytuacji procesowej w postępowaniu przygotowawczym z sytuacją podejrzanego.

Pokrzywdzony z faktu samego pokrzywdzenia go przestępstwem jest uznawany za stronę postępowania przygotowawczego (art 299 &1). W sprawach o przestępstwa ścigane na wniosek, od jego woli zależy już wszczęcie dochodzenia lub śledztwa, gdyż wniosek o ściganie jest szczególną przesłanką procesową (art. 17 & 1 pkt 10 i & 2).

Pokrzywdzony może wystąpić o nałożenie na skazanego obowiązku naprawienia szkody (art. 46 & I k.k.) - wniosku o naprawienie szkody (za uszczerbek na zdrowiu itd.).

W toku postępowania przygotowawczego pokrzywdzony może składać samodzielnie lub przez pełnomocnika wnioski dowodowe, uczestniczyć we wnioskowanych czynnościach dowodowych, domagać się sądowego przesłuchania świadka w toku dochodzenia (śledztwa)w razie niebezpieczeństwa niemożliwości przesłuchania go później w postępowaniu sądowym, uczestniczyć też w innych niepowtarzalnych dowodowych czynnościach śledczych i dochodzeniowych oraz żądać dopuszczenia do każdej czynności dowodowej postępowania przygotowawczego (art. 317)

Pokrzywdzony z racji samego pokrzywdzenia nie jest jeszcze generalnie strona sądowego postępowania karnego i aby się nią stać, musi z zasady podjąć kroki prawne w celu wejścia w rolę oskarżyciela posiłkowego (prywatnego) lub powoda cywilnego (albo komulatywnie obu tych stron). Niemniej jako strona postępowania przygotowawczego zachowuje on pewne uprawnienia strony także w trakcie wstępnej kontroli oskarżenia, choćby nie wcielił się jeszcze w rolę tego podmiotu procesu; może też z racji samego pokrzywdzenia uczestniczyć w rozprawie

We wstępnej fazie postępowania sądowego, w razie rozpatrywania wniosku prokuratora o warunkowe umorzenie, sąd może, uznając to za celowe ze względu na możliwość porozumienia się oskarżonego z pokrzywdzonym co do naprawienia szkody lub zadośćuczynienia krzywdzie, odroczyć posiedzenie lub nawet zarządzić mediacje.

Przy rozpatrywaniu wniosku o skazanie bez rozprawy, pokrzywdzony ma zapewnione prawo udziału w posiedzeniu sądu

Pokrzywdzony z racji samego pokrzywdzenia może także uczestniczyć w rozprawie (art 384 & 2) lub jej części. Może to być istotne gdy pokrzywdzony wystąpił z wnioskiem o naprawienie przez skazanego szkody lub gdy jego zgoda jest niezbędna dla uwzględnienia wniosku o skazanie go, w określony sposób, bez postępowania dowodowego