proszki3

Proszki musujące (Pulveres effervescentes)

Do ich sporządzenia stosuje się oprócz substancji leczniczej kwasy organiczne, np. kwas cytrynowy, kwas winowy lub kwas adypinowy, oraz wodorowęglany lub węglany, np. wodorowęglan sodu, węglan wapnia. Po rozpuszczeniu w wodzie następuje wydzielanie dwutlenku węgla. Proszki musujące mogą być dzielone lub niedzielone. Przeznaczone są do rozpuszczania lub zawieszania w wodzie przed podaniem.

Opakowania dla proszków niedzielonych stanowią torebki papierowe, słoiki szklane szczelnie zamknięte, ewentualnie pudełka tekturowe. Proszki do użytku zewnętrznego wydaje się w torebkach pomarańczowych, natomiast do stosowania wewnętrznego - w torebkach białych. Na etykiecie należy podać stężenie substancji leczniczych.

Proszki dzielone

Sposób zapisania proszków dzielonych może być następujący:

1) Praescriptio multiplicata Bp.

Papaverini hydrochloridi	0,04
Ph en obarbi tali	0,01
Aminophyllini	0,3
M.f pulv. D.t.d NoXX
D.S. 3 x dziennie po 1 proszku

W recepcie przepisano ilość substancji leczniczych, która powinna być zawarta w jednym proszku, a także określono liczbę proszków, którą należy wykonać, zapisując to w sposób następujący: den tur tales doses No... (D.t.d. No...).

2) Praescriptio divisa
Bp.	Papaverini hydrochloridi	0,8
	Phenobarbitali	0,2
	Aminophyllini	6,0
	M.f. pulv. Div. in part. aeq. No XX D.S. 3 x dziennie po 1 proszku

W recepcie przepisano całą ilość substancji na podaną liczbę proszków, z zaznaczeniem podzielenia całej masy proszków na równe części (dawki), pisząc: divide(dividetur) inpartes aeąuales No... (Div. in part. aeq. No...).

Skład i ilość substancji leczniczych w obu przepisach jest taka sama. Sporządzanie proszków w jednym i drugim przypadku będzie jednakowe. Różnice więc dotyczą jedynie sposobu przepisania recepty. W pierwszym przypadku należy obliczyć całkowitą ilość poszczególnych substancji, uwzględniając liczbę zapisanych proszków. Odważone substancje lecznicze wprowadza się kolejno do moździerza, miesza dokładnie i dzieli na 20 równych części po 0,35 g każda. W drugim zaś przypadku, zgodnie z zapisem w recepcie, należy przepisane ilości składników najpierw wymieszać w moździerzu w celu uzyskania jednolitego proszku, a otrzymaną masę proszków podzielić na 20 równych części po 0,35 g każda.

Proszki dzielone mogą być rozdzielane do kapsułek skrobiowych, (capsulae amylaceae), żelatynowych otwieranych (capsulae geia-tinosae opercuiatae), produkowanych w różnych wielkościach, lub do saszetek. Proszki dzielone o masie mniejszej niż 0,1 g należy uzupełnić, np. laktozą, do 0,1 g.

Kapsułld skrobiowe wytwarzane są w sześciu wielkościach oznaczonych kolejnymi numerami od 1 do 6. Przeciętną średnicę w milimetrach i pojemność kapsułek podano w tabeli 31.

Tabela 31. Wielkość i pojemność kapsułek skrobiowych i żelatynowych

Oznakowanie		Objętość (ml)	Przybliżona zawartość proszków Ig]
Kapsułki skrobiowe
Nr	Średnica (mm)	Przybliżona pojemność (ml)	Ciężkich	Lekkich
1	12	0,5-0,6	0,5	0,3
2	14	0,7-0,8	0,7	0,4
3	16	1,0-1,1	0,9	0,6
4	18	1,2-1,3	1,2	0,8
5	20	1,5-1,6	1,5	1,1
6	22	1,8-2,0	1,8	1,3

247