Kradzież w ujęciu prawnym - art. 278§1-5 KK:
§1 - zabór w celu przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej
§2 - uzyskanie cudzego programu komputerowego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej
§5 - kradzież energii, karty bankomatowej
Kradzież w ujęciu kryminalistycznym:
mieszkaniowa
kieszonkowa
sklepowa
hotelowa
samochodów
metali kolorowych
w instytucjach
dóbr kultury
Okoliczności sprzyjające kradzieżom:
mieszkaniowym
brak właściwego zabezpieczenia
pozostawianie mienia w piwnicach, korytarzach
pozostawianie pod nadzorem starców, dzieci
złe wypełnianie obowiązków przez dozorców
zanik więzi sąsiedzkich
kieszonkowym
duży ruch w sklepach, bazarach, środkach komunikacji
duże natężenie ruchu turystycznego
stan psychofizyczny osób pokrzywdzonych
posiadanie przez pokrzywdzonego przy sobie wartościowych przedmiotów, dużej ilości pieniędzy
nieodpowiednie zabezpieczenie mienia przed kradzieżami (siatki, torebki, koszyki)
sklepowym
istnienie dużej ilości sklepów samoobsługowych
brak właściwego nadzoru personelu
nieprzemyślane rozmieszczenie towarów
jednolite, standardowe paczkowanie artykułów żywnościowych
duże natężenie ruchu w sklepach, przy kasach
brak zabezpieczenia towarów (głównie technicznego)
hotelowym
nieprzestrzeganie przepisów przez personel
rotacja gości
posiadanie przez gości przedmiotów wartościowych
łatwość dostępu do mienia gości
wprowadzanie przez gości osób przygodnych
łatwość wejścia do pomieszczeń hotelowych przez osoby korzystające z kawiarni, restauracji hotelowych
samochodów
słabe zabezpieczenie techniczne pojazdów
parkowanie na ulicach, parkingach niestrzeżonych
łatwość zdobycia dokumentów legalizacyjnych
łatwość w zarejestrowaniu samochodu
niedostateczna kontrola handlu używanymi samochodami
łatwość q zbyciu samochodu lub jego części
metali kolorowych
brak właściwego zabezpieczenia urządzeń
łatwość zbycia skradzionego mienia
osiągnięcie wysokich korzyści materialnych
brak kontroli punktów skupu złomu
Metody dokonywania kradzieży mieszkaniowych:
wykorzystywanie braku zabezpieczenia mieszkania
wejście pod legendą
wykorzystywanie tricków sytuacyjnych
osłabienie nadzoru
zawarcie podstępnej znajomości
występowanie w roli pomocy drogowej
pozoracja wynajmu mieszkania
senne zaskoczenie
kradzież na „dzień dobry”
wykorzystanie zręczności sprawców
złodziej domowy
Kradzież kieszonkowa - skryty zabór cudzego mienia ruchomego znajdującego się na osobie, bądź przy osobie, sytuacyjnie związanego z osobą pokrzywdzoną, z wykorzystaniem stanu psychofizycznego lub wprowadzeniem jej w taki stan.
zorganizowana działalność grupowa
przemieszczanie się grup
podział miejsc dokonywania kradzieży
specjalizacja w doborze ofiar
agresywność i zuchwałość działania
bezwzględne egzekwowanie posłuszeństwa
stosowanie kontr obserwacji
prowadzenie aktywnego rozpoznania Policji
rozwijanie i doskonalenie sekretnego języka złodziejskiego
Skład grupy kieszonkowców:
robotnik - dokonuje kradzieży
tycer - ochrona robotnika, sztuczny tłok, odbiera fanty
świeca - kontr obserwacja
konik - odbiera łup, oddala się z miejsca i wyjmuje pieniądze
Sposoby ustawiania pokrzywdzonych przez sprawców:
„na siatkę” - sztuczny tłok
„na ferment” - robienie zamieszania, jeden udaje wariata
„na podsiadkę” - przy wsiadaniu jeden blokuje a dwóch kradnie
„na obrót” - dotykanie ofiary aby się obróciła
„na bałak” - zagadywanie
„na chuch” - cebula, czosnek
„z kopa” - kopnięcie w nogę, staw, nadepnięcie na palec
Cechy zachowania się kieszonkowców:
dłuższe przebywanie w określonym miejscu
stanie na zewnątrz kolejki i obserwacja kupujących
nie interesowanie się towarami znajdującymi się w sklepie
zaglądanie do koszyków, „obmacywanie” kupujących
trzymanie w ręku gazet, reklamówek, kurtek
zimą - brak rękawiczek
„rozbiegane oczy”
Metody dokonywania kradzieży kieszonkowych:
gołą ręką
przy wykorzystaniu zasłony (płaszcz, siatka, torba)
„na ostro” - przecinanie toreb żyletką, skalpelem
„styl włoski” - goła ręka, ale sprawca stoi tyłem do ofiary
„na blit” - kradzież sygnetów, łańcuszków
„na sikora” - kradzież zegarka
Samoobrona złodziei kieszonkowych
próba przekupienia policjantów
docieranie do osób pracujących w organach ścigania przez znajomych, członków ich rodzin
zastraszanie pracowników operacyjnych przez wykorzystanie materiałów kompromitujących
wplątanie policjanta w kradzieże poprzez podrzucenie mu skradzionych przedmiotów
spowodowanie zbiegowiska
pisanie anonimów na policjantów
samookaleczenia, symulacja choroby
zaopatrywanie się w fałszywe dokumenty
organizowanie napadów na policjantów
Zasady prowadzenia obserwacji kieszonkowców
nie patrzeć złodziejowi prosto w oczy
nie wolno udawać pijanego
rozczłonkowanie grupy obserwacyjnej
ciągła rotacja obserwatorów
obserwacja powinna być prowadzona „sznureczkiem”
policjant udaje zainteresowanie towarem, prowadzi rozmowy z innymi osobami
przed dokonaniem kradzieży należy zbliżyć się do złodzieja
Metody kradzieży sklepowych:
ukrywanie towaru przy sobie
spożywanie artykułów spożywczych w sklepie
kradzież przy wykorzystaniu kabin do przebierania się
wykorzystanie nieobecności personelu
kradzież przy wykorzystaniu tricków
kradzież przy wykorzystaniu rekwizytów
kradzież „kierowana” - dziecko na polecenie rodziców
„metoda plamingu” - klej na dłoń, dotyka towaru i odchodzi
Kradzieże metali kolorowych - polegają na zaborze w celu przywłaszczenia części składowych konstrukcji metalowych sieci telekomunikacyjnych i trakcyjnych, armatury, urządzeń mechanicznych zbudowanych z metali kolorowych.
Metody:
kradzież całego urządzenia i demontaż elementów z metali kolorowych
wymontowanie z urządzenia funkcjonującego
kradzież z urządzenia znajdującego się w magazynie przez pracownika
odcinanie kabli ze słupów trakcyjnych, telekomunikacyjnych
odkopywanie kabli spod ziemi
Sprawcy kradzieży (2000 rok):
przestępstw stwierdzonych - 309 846
osób podejrzanych - 47 608
mężczyźni
młodzi - do 25 lat
nieletni - 9 648 (20,2%)
nie karani - 32 062 (67,3%)
karani - 4 510 (9,4%)
recydywiści - 6 374 (13,3%)
uczący się - 11 493 (24,1%)
pracujący - 6 789 (14,2%)
nie uczy się i nie pracuje - 20 781 (43,6%)
bezrobotni - 5 347 (11,2%)
niski poziom wykształcenia
przy kieszonkach - udział kobiet = 15%
Czynności na miejscu zdarzenia:
rozpoznanie środowiska ofiary
rozpoznanie posesyjne (w rejonie zdarzenia, na trasie dojścia, odejścia sprawcy, miejsca, gdzie doprowadził pies, miejsca pozostawienia skradzionych przedmiotów)
kontrola miejsc przebywania marginesu społecznego
kontrola miejsc zbywania przedmiotów pochodzących z przestępstwa
wywiady o podejrzanych osobach
wstępne typowanie sprawców
sprawdzenia alibi osób wytypowanych
obserwacja osób - miejsc
organizowanie zasadzek
przekazanie zadań OZI
sprawdzenia informacji anonimowych
inne czynności operacyjno -rozpoznawcze
Współpraca pionu operacyjno - rozpoznawczego z dochodzeniowo - śledczym:
powoływanie grup
bieżący kontakt, wzajemne informowanie się o ustaleniach mających wpływ na dalsze kierunki wykrywania
wspólne analizy zebranych materiałów operacyjnych pod kątem wykorzystania ich w postępowaniu przygotowawczym
wspólne opracowywanie planów operacyjno - dochodzeniowych
opracowywanie i realizacja wspólnych przedsięwzięć w celu przekształcenia materiałów operacyjnych w procesowe.
Kradzież z włamaniem (wg Hołysta) - jest to zabór mienia z zamkniętego pomieszczenia w celu przywłaszczenia go po uprzednim usunięciu fizycznej przeszkody stanowiącej zabezpieczenie tego pomieszczenia.
Charakterystyka sprawców:
ogółem przestępstw stwierdzonych - 369 235
ogółem podejrzanych - 57 508
mężczyzna
w młodym wieku (do 25 lat)
nieletni - 33,6%
uprzednio nie karany - 65,3%
uprzednio karany - 15,3%
recydywista - 11,8%
uczący się - 36,4%
pracuje - 7,2%
nie uczy się i nie pracuje - 46,7%
bezrobotny - 7,7%
niski poziom wykształcenia (podstawowe, zawodowe).
Okoliczności sprzyjające dokonywaniu kradzieży z włamaniem:
zły stan zabezpieczeń danego obiektu (osobowych i technicznych)
usytuowanie obiektu
duża anonimowość życia, szczególnie w dużych miastach
brak ogrodzenia i oświetlenia obiektu
Elementy taktyki włamywaczy:
wywiad włamywacza
określenie czasu
działania kamuflażowe
przygotowanie alibi
współpraca z paserem
Wywiad - całokształt czynności sprawcy kradzieży z włamaniem zmierzających do ustalenia danych o przyszłym obiekcie włamania za pomocą zbierania informacji, przeprowadzania „oględzin” i „obserwacji”.
Czas włamania - czas potrzebny na przygotowanie samego włamania, pokonanie zabezpieczenia, splądrowanie pomieszczeń, zabór, swobodne oddalenie się od obiektu.
Działania kamuflażowe - przed, w trakcie i po, zacieranie śladów, przygotowanie rękawiczek, środków chemicznych dla psa, przygotowanie alibi (potwierdzenia swoje obecności w czasie włamania w miejscu, gdzie faktycznie sprawca nie był).
Współpraca z paserem - typowy paser, osoby wykorzystujące swoją działalność (np. sklepikarze, handlowcy, właściciele warsztatów mechaniki pojazdowej), rzemieślnicy. Formy współpracy z paserami:
targowanie się z paserem już po dostarczeniu towaru;
przed dokonaniem przestępstwa
odpowiednie przekazanie np.: pozostawienie w depozycie dworcowym, a paserowi tylko kwit bagażowy.
Narzędzia do dokonywania przestępstw:
narzędzia nadające się do użycia bez przeróbek (młotek, nożyce)
narzędzia przystosowane do celów przestępczych lub specjalnie do tego wykonane przez sprawców (np. zaostrzone łomy)
pseudonarzędzia (np. ciało ludzkie)
narzędzia pomocnicze (lina, drabina, latarki)
Metody dokonywania włamań:
Przez okno
Wyrwanie okna
Wybijanie szyby
Wyrwanie krat
Przepiłowanie krat
Na plakat - przy włamaniu przez okno nakleja się na nie plakat
Na szprycę - nawiercenie otworu w oknie i otworzenie go za pomocą odpowiednio wygiętej szprychy od rower
Na parawan - zasłanianie
Na mikrusa - przy wykorzystaniu małej osoby
Przez drzwi
Na cugle - nawierca się dwa otwory, przez które za pomocą prowadnicy wprowadza się kawałek gumy lub rzemienia i otwiera zamek od środka
Na filung - przez drzwi klepkowe - usuwa się jedną klepkę i dostaje do wnętrza
Na pasówkę - przy użyciu dopasowanego klucza
Na klawisz - otwieranie zamka podklamkowego za pomocą wytrychu
Na rympał - metod siłowego wyważenia drzwi
Wyważenie drzwi
Ukręcenie kłódek
Wyrwanie krat
Na wosk - wstrzykuje się ciepły wosk do zamka, przez co zapadki pozostają w jednym położeniu
Na kwas - do zamków wstrzykuje się kwas, który rozpuszcza sprężynkę zapadki
Rozwiercenie zamków
Przez sufit:
Na parasol - użycie świdra i parasola, by spadający gruz nie robił hałasu
Przez podłogę
Na lewar
Na metro
Przez ścianę
Na ściankę
Na wyłom
Źródła informacji o przestępstwie (2000 rok):
Ogółem zakończonych postępowań - 384 892
zawiadomienia pokrzywdzonego - 338694 (87,9%)
zawiadomienia innej osoby - 26483 (7,01%)
zawiadomienia instytucji - 8393 (2,1%)
ujęcie na gorącym uczynku lub w bezpośrednim pościgu - 7271 (1,9%)
w toku postępowania przygotowawczego - 731 (0,2%)
zawiadomienie organów kontroli - 508 (0,1%)
inne źródła - 2812 (0,5%).
Czynności policjanta na miejscu zdarzenia:
zabezpieczenie miejsca i penetracja terenu
wezwanie grupy operacyjno - dochodzeniowej
ustalenie świadków zdarzenia
zatrzymanie sprawców, jeżeli są
inne (jak w algorytmach do innych przestępstw)
Czynności operacyjno - rozpoznawcze na miejscu zdarzenia:
penetracja terenu
ustalenie świadków włamania
rozpoznanie osobowe polegające na przeprowadzeniu wywiadów z osobami zamieszkałymi w rejonie miejsca włamania, o osobach ze środowisk przestępczych, odpowiedzialnych za powierzone mienie, zatrudnionych w obiekcie włamania
rozpoznanie posesyjne
nawiązanie kontaktów z OZI i zlecenie stosownych zadań
sprawdzenie alibi wytypowanych osób podejrzanych
operacyjne zabezpieczenie miejsca grupowania się osób ze środowisk przestępczych
operacyjne zabezpieczenie miejsc zbywania przedmiotów pochodzących z przestępstwa (bazary, targowiska, komisy, lombardy)
wykorzystanie danych z ewidencji
Typowanie sprawców kradzieży z włamaniem:
wnioski z ustaleń na miejscu przestępstwa
wyniki analizy czasowo - przestrzennej
ewidencja policyjna
przedmioty i narzędzia związane z przestępstwem
rozpoznanie osobowe
informacje od OZI
informacje od policjantów i innych służb
rozpoznanie posesyjne
zaszłości operacyjno - śledcze
informacje z ZK i ZP
informacje od instytucji (Urzędy Celne, Skarbowe, Wydziały Komunikacji)
informacje z placówek służby zdrowia
samooskarżenia
informacje z miejsc zbywania kradzionych przedmiotów
Kierunki działań wykrywczych:
Od przestępstwa i jego ofiary do przestępcy
Od przestępcy do przestępstwa
Od przedmiotu przestępstwa do:
Przestępcy i przestępstwa
Przestępstwa i przestępcy
Wytyczne do zwiększenia efektywności wykrywania sprawców przestępstw kradzieży z włamaniem o stratach powyżej 50 tys. Zł.:
ujednolicić zasady postępowania
przyjąć obligatoryjną zasadę prowadzenia tych spraw przez KPP, KMP
dokonywać szczegółowej analizy zebranego materiału procesowego i operacyjnego
nadać właściwą rangę zwalczaniu tej kategorii przestępstw przez zwiększenie nadzoru przełożonych
egzekwować prawidłowe wykonywanie czynności zgodnie z zasadami taktyki zwalczania przestępczości kryminalnej
opracować i wdrożyć programy szkoleń
obejmować tego rodzaju sprawy formami pracy operacyjnej w postaci teczek rozpoznania lub rozpracowania
pozyskiwać źródła informacji mające dotarcie do środowisk przestępczych.
Przesłanki wszczynania rozpracowań:
niemożność wykrycia sprawcy lub duża skala trudności
źródła dowodowe
seryjność działania
duża wartość
modus operandi sprawcy
przekształcanie materiałów operacyjnych w dochodzeniowe.
Wnioskowanie na podstawie oględzin:
czy upozorowane czy rzeczywiste
sposób dokonania przestępstwa
ilość sprawców
cechy sprawców
czas przestępstwa
kwalifikacje sprawców
ilość mienia
czy sprawca przyszedł pieszo, czy poruszał się środkiem transportu
czy sprawca odniósł obrażenia na skutek włamania
Plan zasadzki:
Charakterystyka materiałów będących podstawą rejestracji zasadzki
Cel zasadzki
Czas i miejsce zasadzki
Niezbędne siły i środki
Nadzór
Dowódca
Skład grupy
Wyposażenie policjantów
Kto zapewnia łączność
Kto wykona czynności operacyjne
Opieka medyczna
Szczegółowe zadania osób odpowiedzialnych za wykonawstwo poszczególnych przedsięwzięć podczas realizacji zasadzki
Czynności do wykonania
Czas i miejsce
Użyte środki
Osoby odpowiedzialne za wykonanie czynności
Postanowienia końcowe, np.:
Współdziałanie
Legenda do sytuacji