Faza S cyklu komórkowego. initAd();   Biochemia   Biotechnologia   Fizjologia   Genetyka   Medycyna   Mikrobiologia   Inne    Biologii komórki    Biologii molekularnej    Medycyny molekularnej    Histologii    Botaniki    Leksykon medyczny    Testy    Botanika    Budowa komórki    Ewolucja    Genetyka    Medycyna    Terminologia    Zoologia    A     B     C     D     E     F     G    H     I     J     K     L     £     M    N     O     P     R     S     ¦     T    U     W     Z     ¯    Ca³a lista     Apoptoza    PDB    Biochemia    Biotechnologia    Czasopisma    Ksi±¿ki    Uczelnie    Uniwersytety    Zdjêcia  O nas            Tu jeste¶:   Biologia.pl < Kurs medycyny molekularnej Faza S cyklu komórkowego. Dzisiaj zajmiemy siê faz± S cyklu komórkowego, czyli okresem, w którym komórka kopiuje swój DNA (wykonanie identycznych... no, prawie identycznych kopii materia³u genetycznego sprawia, ¿e podzia³ mitotyczny komórki ma sens: obie komórki potomne, które powstaj± podczas mitozy, musz± dostaæ takie same wiadomo¶ci zakodowane w genach). Ale najpierw musimy na chwilê wróciæ do fazy G1 - to w³a¶nie w niej komórka decyduje, w których miejscach na cz±steczkach DNA zacznie siê replikacja. W cz±steczkach DNA znajduj± siê miejsca inicjacji replikacji (origin), czyli miejsca na cz±steczkach DNA, w których rozpoczyna siê replikacja (od tych miejsc replikacja biegnie jednocze¶nie w obu kierunkach). Komórki eukariotyczne maj± wiele precyzyjnie kontrolowanych miejsc inicjacji replikacji, wiêc wide³ki replikacyjne pochodz±ce z ró¿nych miejsc ori w koñcu ³±cza siê ze sob± i dochodzi do powielenia ca³ego DNA j±dra komórki. Ca³a sztuczka polega na tym, ¿eby skopiowaæ materia³ genetyczny raz i tylko raz podczas jednego cyklu komórkowego - w przeciwnym wypadku komórki powstaj±ce podczas mitozy bêd± niestabilne genetycznie, bo jedna z nich mo¿e dostaæ za ma³o genów, a druga za du¿o. Tak siê jednak sk³ada, ¿e naukowcy bardzo niewiele wiedz± o dzia³aniu miejsc origin i bia³ek rozpoczynaj±cych replikacjê DNA w komórkach ludzi i innych wy¿szych organizmów; nikt nawet nie zna sekwencji miejsc ori w genomie cz³owieka (wygl±da na to, ¿e te miejsca mog± nie mieæ jakiej¶ konkretnej sekwencji, bo ludzkie miejsca origin czêsto wygl±daj± tak, jakby rozci±ga³y siê na d³ugim odcinku cz±steczki DNA i replikacja mo¿e zaczynaæ siê jednocze¶nie w kilku miejscach takiego wiêkszego regionu). Za to miejsca inicjacji replikacji w genomie bakterii i dro¿d¿y S. Cerevisiae zosta³y ca³kiem nie¼le zdefiniowane i mniej wiêcej wiadomo, jak w przypadku tych miejsc ori dzia³aj± bia³ka rozpoczynaj±ce replikacjê. Ale czy te wiadomo¶ci oka¿± siê prawdziwe równie¿ w odniesieniu do komórek ludzkich? Hm, nie wiadomo... W ka¿dym razie w komórkach dro¿d¿y do miejsc origin przyczepiaj± siê kompleksy bia³kowe okre¶lane jako ORC (origin recognition complexes - kompleksy rozpoznaj±ce miejsce inicjacji replikacji). Kilka bia³ek kompleksu ORC wi±¿e siê z miejscami origin przez ca³y cykl komórkowy; inne bia³ka tego kompleksu (np. bia³ka Mcm - helikazy, które odpowiadaj± za rozplatanie podwójnej helisy DNA podczas inicjacji) s± stopniowo ³adowane na miejsca ori w fazie G1. ¯eby te inne bia³ka mog³y zwi±zaæ siê z kompleksem ori, w komórce musi byæ jak najmniej cyklin faz S, G2 i M. Te cykliny s± niszczone za po¶rednictwem kompleksu bia³ek APC, do którego jeszcze wrócimy w nastêpnym odcinku kursu. Najkrócej mówi±c: W fazie S bia³ko APC jest wy³±czane, a zwiêkszenie ilo¶ci cyklin fazy S nie pozwala bia³kom rozpoznaj±cym kompleks ori na przyczepianie siê do miejsc inicjacji replikacji. Po rozpoczêciu replikacji w danym miejscu czê¶æ bia³ek odpada od kompleksu ori - i te bia³ka nie mog± siê ju¿ zwi±zaæ z tym miejscem a¿ do nastêpnej fazy G1. Miêdzy innymi w ten sposób komórka reguluje dzia³anie poszczególnych miejsc ori : jedno miejsce ori mo¿e dzia³aæ tylko raz w jednym cyklu komórkowym. Sam mechanizm replikacji DNA to bardzo ciekawa, ale d³uga historia. Mo¿e jeszcze do niej wrócimy? Najbardziej podstawowe informacje znajdziecie w odcinkach "Kursu biologii komórki": "Replikacja DNA " i "Mechanizm replikacji DNA" Rozpoczêcie replikacji zale¿y od obecno¶ci cyklin fazy S (czyli cyklin E, A i byæ mo¿e jeszcze F)  zwi±zanych ze swoimi kinazami cyklinozale¿nymi (cdk2, cdc2). Uruchomienie tych kinaz prowadzi do ³adowania ostatnich bia³ek na kompleksy ori i w koñcu do inicjacji replikacji. Poza tym komórka musi w jaki¶ sposób kontrolowaæ syntezê histonów - bia³ek potrzebnych do tworzenia nukleosomów podczas replikacji. Bia³ko p220NPAT prawdopodobnie odgrywa wa¿n± rolê w ³±czeniu produkcji histonów z replikacj± DNA. Poprzedni | Nastêpny Opracowanie i redakcja: Grzegorz Nalepa. CZWARTEK13 wrze¶nia 2001 Sponsor serwisu: Jak szukaæ?   Znajd¼ Zobacz tak¿e: Leksykon medyczny Kurs histologii Wiedza i ¯ycie  ¦wiat Nauki  dlaczego.pl  gimnazjum.pl  liceum.pl  mapaPolski.pl  pilot.pl  Serwis nominowany do 'Z³otej witryny' konkursu Webfestival 2001. standard HTML 4.0Copyright © 1996 - 2001Prószyñski i S-ka SAemail: [e-mail]