55603

-izotopy o wysokiej radioaktywności:

-o małej:

-o b. małej:

Mniej niebezpieczne:

-o krótkim okresie półtrwania

-rozkładające się w org. równomiernie np. tryt, Na, C, cez będący analogiem wit. K

Bardziej toksyczne:

-odkładające się w jednym narządzie

-rad, stront, tor odkładają się w kościach i narządach krwiotwórczych -J- tarczyca i płód -Zn- trzustka -arsen- nerki

-polon- płuca, nowotwory

Skażenia promieniotwórcze, obecność rozproszonej sub. promieniotwórczej w miejscu poza źródłem promieniowania

-zewn., gdy materiał promieniotwórczy na pow. ciała nie stanowi większego zagrożenia -wewn., przez układ pokarmowy, oddechowy, czasami przez skórę

Skażenia wewnętrzne

-mogą działać miejscowo np. uszkadzając błony i kom. przewodu pokarmowego

-dalsze losy zależą od rozp. w wodzie, płynach ustrojowych

-mogą przenikać do wszystkich kom i tkanek

-rozmieszczają się jak pierwiastki stałe

-część wydala się z moczem

Źródła naturalne:

-nat. izotopy promieniotwórcze, w tym radon to ok. 42,4%

-promieniowanie kosmiczne niesione przez cząstki elementarne(kurpuskularne), jest go tym więcej im wyżej nad poziomem morza(w górach jest stosunkowo najw.)

Źródła sztuczne:

-zastosowanie w przemyśle

-badania radiologiczne, medycyna(18,2%)

-przedmioty powszechnego użytku -opad promieniotwórczy -genetyka jądrowa

Roczny równoważnik dawki pochłoniętej ze źródeł nat. wynosi ok. w Polsce 2,8 mSv, a w Indiach ok. 8-80, różnice te zw. są głównie z budową podłoża tzn tam gdzie jest więcej granitów promieniowanie nat. jest większe.

Dawki promieniowania w Polsce, naturalne:

-radon 42,4%

-medycyna 18,2%

-skały, gleba 18,2%

-promieniowanie kosmiczne 12,1%

-pożywienie 9,1%

Sztuczne: medycyna, próby z bronią jądrową, elektrownie jądrowe, nauka, technologie, palenie tytoniu.

Typowe zastosowanie promieniowania jonizującego w technologii żywności: -hamowanie kiełkowania ziemniaków, cebuli, czosnku, korzenia imbiru -niszczenie owadów, icłi jaj, innych szkodników

-w suszonych owocach, warzywach, przyprawacli, owocach tropikalnvch(muszki owocówki, ryjówki), zboża