56384

Natomiast, jeśli dominuje niedojrzałość, egocentryzm, fantazjowanie na własny temat nasiąka on narcyzmem, czuje się wyjątkowy, wszechobecny, niezwyciężony. Zwykle fantazje, marzenia mają charakter kompensacyjno-życzeniowy, koncentrują się na sławie, miłości, niezwykłych przygodacli, część z nich ma cłiarakter twórczy.

Uczucia:

zmiany sytuacji gimnazjum, transformacja szkolna - to odmienności nowych syhiacji (temat aktualnie dyskutowany). Przemiany fizjologiczne związane z dojrzewaniem płciowym, wiążą się z szybkim rozwojem uczuć moralnych i społecznych w tym okresie.

Zmiany treści i formy ( przebieg, dynamika, intensywność) uczuć.

zmiany hormonalne, wcześniejsze doświadczenia

labilność

nietrwałość postanowień, ruchliwość, łatwość przechodzenia od jednych stanów do drugich bezprzedmiotowość uczuć (radość, smutek bez dostrzegalnego związku z określonym bodźcem)

wzmożona skłonność do przeżywania strachu, lęku, niepokoją Lęk społeczny (grupa) -zakłopotanie, nieśmiałość, nasila samokontrolę, ale zwykle wyzwala agresję, postawy defensywne, obronę, autoagr. Wiele sytuacji antycypowanych, wyimaginowanych. Wygląd zewnętrzny.

Dojrzałość emocjonalna dziewcząt: 13-15 lat; chłopcy: 15-17

normalny rozwój emocjonalny: przeciętne, dostosowane do wieku uczestnictwo w życiu społecznym

łatwiej określić potrzeby oznaczające tę dojrzałość (funkcjonowanie) niż uchwycić przebieg i dynamikę

Adaptacyjne kryteria

przynależność do grupy rówieśniczej

potrzeba odgrywania roli w grupie (społeczeństwie)

potrzeba zabawy i rozrywki

pragnienie autonomii

potrzeba akt. społęcznej

potrzeby poznawcze nieodbiegające do środowiska

zainteresowania

potrzeba służenia ideałom

poszukwianie sensu życia

dojrzałe zachowania : celowe dążenie wykonania bądź powstrzymywania się do działań (umiejętność odraczania gratyfikacji), umiejętne opanowanie krytyki (nie tylko przekora) przekora i upór - mogą świadczyć o słabości woli (słaba motywacja do zachowań wymagających wysiłku, nierespektowanie norm, znamionują bezkrytycyzm) brawura, wybryki, stany rozładowania energii - nieprawidłowo kształtująca się osobowość