54561

Ustalanie chronologii dotyczy podstawowych dat z życia człowieka, przede wszystkim urodzenia i zgonu, przy czyin należy' pamiętać, że księgi metrykalne jeszcze w XVIII wieku notują jedynie datę chrztu i pogrzebu oraz zawsze datę zawarcia małżeństwa.

Datę urodzenia ustalamy przede wszystkim na podstawie metryki chrztu:

Mieszczanie i clrlopi - obrzęd dopełniany w dniu następnym po urodzeniu Szlachta - kilkumiesięcznie opóźnienie.

Metryki zaczęto spisywać po soborze trydenckim zachowały się jednak nieliczne.

W wypadku braku metryki urodzenia czas tego wydarzenia możemy ustalić za pomocą wieku podanego w metryce pogrzebu. Informacje te mają wartość przybliżoną. Jeszcze mniej pewnego materiału dostarczają nam akta prawie związane z działaniem opieki nad małoletnimi lub z ich usamodzielnieniem się. Całkowitą pebiołetność uzyskiwało się w 24 roku życia

Datę śmierci ustalamy na podstawie metryki pogrzebu, który następował w ciągu tego samego dnia, drugiego lub trzeciego dnia po zgonie w wypadku clilopów i mieszczan, czwartego dnia jeśli chodzi o duchownych a pełnego miesiąca jeśli chodzi o szlachtę.

Ostatni zapis informujący o osobie żywej i pierwszy zapis informujący o niej jako zmarłej to: olim. quondam. pia memoriae, dcfunctus.

Datę ślubu ustalamy za pomocą metryki ślubu. Jeśli brak pomocne mogą być daty umów przedślubnych. Inną pomocą jest data urodzenia pierwszego dziecka ale należy tutaj brać pod uwagę wiek sprawny do płodzenia potomstwa, gdyż prawo kanoniczne dopuszczało małżeństwo po 14 roku życia mężczyzny i 12 roku życia kobiety.

Ustalenie przynależności klasowej lub stanowej jest ważne ze względu na socjologiczny charakter badań genealogicznych. W grę wchodzą tutaj określenia używane w praktyce kancelarii królewskiej, sądów państwowych i kościelnych pozwalające określić przynależność klasową. Pozostałe kancelarie nie przestrzegały ściśle konwencjonalnych prawideł. Jednak i tytulatura nie zawsze była jednoznaczna z pozycją prawną i społeczną obdarzonej nią osoby. Praktyka polska nie zna tego rodzaju partykuł jak francuskie de czy niemieckie von, które poprzedzając nazwisko oznaczają szlachcica. W praktyce polskiej rycerz to strenuus (mężny), validus (możny) czasem spectabilis (godny). Szlachta to: nobiles (szlachetni), generosi (urodzeni), magnifici (wielmożni). Mieszczanie to honesti (godni). Clilop to laboriosus (pracowity), honestus (uczciwy), providus ( opatrzny). Duchowni są honorabiles (czcigodni), venerabiles (dostojni). Mąż nauki to vir excellens, studenci to studiosi. Żydzi to infideles (niewierni) lub perfidi (przewrotni)