54621

SĄDOWNICTWO SĄD PRZYSIĘGŁYCH (HELI Al A):

-    wprowadzony przez Solona, 6000 osób, po 600 (500 przysięgłych i 100 z-ców) z każdej fyli terytorialnej, losowani przez archontów, pełnoprawni obywatele >30 lat; od IV pne nie losowano, przysięgłym mógł być dożywotni każdy chętny

-    dzieliła się na 10 sekcji (dikasterii), przewodniczył składowi jeden z thesmothetów, sprawy ważniejsze rozstrzygano na obradach 2-3 połączonych sekcji, w procesach publicznych 501 orzekało heliastów, w cywilnych z wartością sporu >1000 drachm orzekało 401 heliastów, poniżej 100 drachm 201 heliotów

-    dokonywał też dokimazji urzędników, przyjmowanie ich sprawozdali, ostateczne zatwierdznic ustaw Ekklczji

SĄDY KOLEGIALNE:

Aeropag - od połowy V pne organ tylko sądowy, rozstrzygał o popełnieniu: umyślnego

zabójstwa, zranienia z zamiarem pozbawienia życia, trucicielstwa, podpalenia

Sąd efetów - 51 osób, wybieranych spośród >501etnich obywateli, rozsUzygal w:

zabójstwach nieumyślnych, czynach wyłączających karalność (obrona konieczna, zabójstwo

przypadkowe)

Kolegium Jedenastu - 10 członków losowanych z każdej fyli i pisarz, nadzór nad wykonywaniem kar więzienia, wyroków śmierci, kar cielesnych, sąd nad przestępcami schwytanymi na gorącym uczynku (np. złodziejami)

Kolegium Czterdziestu - sędziowie gminni losowani po 4 z każdej fyli, najpierw sąd objazdowy, od V pne stały, drobne sprawy cywilne z wartością sporu mniejszą niż 10 drachm

SĄDY JEDNOOSOBOWE:

sędziowie rozjemczy - mogli nimi być obywatele >601at musieli się do tego zgłosić sami pod rygorem utraty praw obywatelskich, dzieleni na rozjemców publicznych (rozpatrywali sprawy niesporne i dochodzone skargami prywatnymi - doprowadzali strony do ugody a jeśli to się me udało, kierowano sprawę do heliai) i prywatnych (ustalani przez prywatne osoby, me było odwołania od ich decyzji)

ŹRÓDŁA PRAWA § 1 - Pojęcie źródeł prawa

źródła prawa w znaczeniu materialnym - zespól czynników wpływających na kształtowanie się norm prawnych

w znaczeniu formalnym (fontes iuris oriundi) - formy powstania prawa, czynniki prawotwórcze, które przyczyniły się do jego powstania, trzy formy: zwyczaj, stanowienie, precedens

w znaczeniu poznawczym (fontes iuris cognoscendi) — wszelkie efekty działania prawotwórczego, zachowane do naszych czasów w formie spisów' i zbiorów nonn prawnych bezpośrednie - to teksty prawne, pośrednie - przekazy o txt praw nych