biczykowatość liści- związane z niedoborem boru i molibdenu Opt. temp.
jaryzacji 12°C_
CHRZAN Właściwości bakterio i grzybobójcze (fitoncydy zabijają żywe komórki drożdży w ciągu 2-3 min., a w ciągu 10 min. niektóre pierwotniaki) Szereg nazw łacińskich (A lapathifolia, A. rusticana, A. armoracia, Roripa armoracia, Radicula armoracia, Cochlearia armoracia, C. macrocarpa var. hungarica, Nasturtium armoracia) mieszaniec międzygatunkowy, bo: nie zawiązuje nasion, duży % pyłku zdegenerowanego, rozszczepienie potomstwa generatywnego. Poliheterozygota - bo ogromna zmienność potomstwa generatywnego , bylina (liście odziomkowe środkowe i górne). Pęd nasienny wykształca się u min. 2-letniego, kwiatostan -grono, kwitnie V-VII, owoc- łuszczynka (z reguły bez nasion), 2n = 32; Korzenie do 4 m rozłożyste i na głęb. ok. 2 m; izotiocyjanian allilu C3H5-N=C=S [sinigryna (= kom. parenchymy pozbawione ziaren skrobi), mirozyna], Schupha, Gorczyczny olejek allylowy 128,1 mg w lOOg świeżej masy Wasabi (Wasabia japonica - Brassicaceae), zwana „górską malwą" rośnie tylko w Japonii, nazywana „japońskim chrzanem", dodatek do dań ze świeżych ryb Rzeżucha ogrodowa (Lepidium sativum L.), z Etiopii ( Pieprzyca siewna, L. hortense, Nasturtium sativum), 1-roczna (długość okresu weg.14 - 30 dni) Roślina sałatowa i przyprawowa; źródło karotenu, wit. C oraz skł. mineralnych: jod, kobalt, nikiel (zawiera glikozyd glikotropeolinę z siarką), oleista (w nasionach 22-35% Zbiór - wczesnym rankiem, schłodzenie i opakowanie folią Rzodkiew gorczyczne olejki eteryczne; w chorobach wątroby, reumatyzmu, złośliwej anemii
POMIDOR Ameryka Płd, przodkiem jest dzika forma L. esculentum var. Cerasiforme. „złote jabłko", średnie spożycie 8.6 ka/osobe. Najlepszy gdy: -zawartość: ekstraktu = min. 5%, cukrów ponad 3,3%, kwasów mniej niż 0,55%, kwasowość czynna (pH) najwyżej 4,4, stosunek cukrów do kwasów min. 6 a optymalnie 7-10, - mała liczba nasion, - brak pustych przestrzeni w owocu, -mięsisty owoc, - cienka skórka, - mały, nie zielony rdzeń- kształt kulisty, a powierzchnia gładka, nie żebrowana, Na aromat pomidorowy składa się ponad 400 związków, na smak wpływa też zawartość karotenoidów. Zawartość karotenoidów zależy od światła i temperatury. Likopen tworzy się najintensywniej w 25-30°C, a powyżej 30°C hamowana jest synteza. Na syntezę (i karotenu wpływ ma dostęp światła i temperatura w zakresie 18-22°C. Uprawa po 15 IX i w X - spadek s. m., obniżenie stosunku cukrów do kwasów oraz zawartości karotenoidów i witaminy C -» gorsza jakość soków i koncentratów pomidorowych Nawadniać od początku kwitnienia do dojrzenia pierwszych owoców, kwasy organiczne w owocach to: kwas cytrynowy i kwas jabłkowy, zawierają 15-40 mg% witaminy C (różnie w latach). Średnio w lOOg świeżych owoców znajduje się ok. 0,7 mg (5 karotenu. W pomidorach przeważa likopen. Stanowi on ok. 83% ogólnej zawartości karotenoidów. W dojrzałych owocach zawartość substancji pektynowych 0,17-1% - zależnie od: odmiany, stopnia
dojrzałości, warunków klimatycznych, nawadniania Jakość surowca: owoce zawierają 3,5-7,5% ekstraktu, kwasowość czynna (pH) max 4,4; na koncentraty =* nie więcej niż 0,7% błonnika, barwa - po 15 IX owoce gorzej wybarwione, witamin z grupy B mało, ale w soku pomidorowym śr 88% tiaminy, 97% ryboflawiny i 98% niacyny. W Polsce pomidor pojawił się na początku XIX w. 2n = 12 Temperatura około 13°C krytyczna dla procesów fizjologicznych i wpływa na plonowanie. Poniżej tei temperatury: spada intensywność pobierania