Najczęściej spotykane noniusze liniowe umożliwiają odczytywanie 0.1; 0.05; 0.02 wartości wielkości działki elementarnej. Ostatnio coraz częściej stosuje się suwmiarki ze wskazaniem cyfrowym i analogowym (z czujnikiem zegarowym).
Podziałkę noniusza można opisać równaniem (rys. 1)
L„ = nd„ = (mn ± 1 )d p\ en = —;
' n
gdzie:
L„ - długość noniusza. n - liczba działek elementarnych noniusza. dn - długość działki elementarnej noniusza dp - długość działki elementarnej prowadnicy, m - moduł noniusza.
e„- najmniejsza wartość interpolacji wskazali noniusza.
La • 0.05 nrt
•* l„: 19
Rys. 1. Noniusz o dokładności 0.05 mm
Mikrometr — przyrząd pomiarowy służący do mierzenia wymiarów zewnętrznych metodą bezpośrednią (rys.2).
Rys. 2. Mikrometr: 1 - wrzeciono, 2 - kabłąk. 3 - kowadełko, 4 - podziałka wzdłużna.
5 - bęben z podziałką obrotową, 6 - sprzęgło. 7 - zacisk
W mikrometrze rolę przetwornika pomiarowego stanowi zespół wzorca długości w postaci śruby mikrometrycznej współpracującej z nakrętką.
Przemieszczenie / śruby mikrometrycznej o skoku P wzdłuż swej osi. przy obrocie nakrętki o kąt (p