Typ i forma państwa:
1. Epoka niewolnicza (od ok. 4 tyś. p.n.e.) - Egipt, Mezopotamia
• starożytny despotyzm, rządy monarchiczne, gdzie monarcha miał władzę nieograniczoną,
• teokratyczny charakter władzy - cechy boskie władcy,
• reżim polityczny ma charakter antydemokratyczny
• pomazanie króla stało się zwyczajem, który przetrwał do końca średniowiecza,
• system zarządzania jest zbiurokratyzowany (zdecentralizowany - duża powierzchnia kraju)
Grecka polis przechodziła zmiany ustrojów:
• ustrój monarchiczny
• ustrój arystokratyczny (Sparta)
• ustrój demokratyczny (Ateny)
• monarchie wielkoprzestrzenne
• monarchie hellenistyczne Rzym:
• okres królewski (753 p.n.e. - 509 p.n.e.)
• okres republiki (509 p.n.e. - 27 n.e.)
• okres pryncypatu, od Oktawiana okres cesarski (27 n.e. - 284 n.e.)
• okres dominatu (284 - 476)
Demokracja charakteryzowała się:
• rządami różnych form
• związek z ośrodkiem,
• prawa jednostki wysunięte na plan pierwszy.
Państwo typu feudalnego przechodziło w swym rozwoju dziejowym kolejno przez 4 formy państw:
1. Monarchia patrymonialna (patrymonialno -lenna):
a) monarchia wczesnofeudalna
b) monarchia okresu rozdrobnienia feudalnego
2. Monarchia stanowa
3. Monarchia absolutna (nazywana niekiedy państwem publicznoprawnym, wręcz państwem publicznym według Wąsowicza, który nie przewiduje formy monarchii stanowej)
Jest to kolejność od formy państwa najmniej złożonej (zorganizowanej) do formy najbardziej złożonej (zaawansowanej). Rozwój formy państw cechuje asynchronizm, czyli brak zbieżności chronologicznej w występowaniu danej formy państwa w poszczególnych krajach. W niektórych państwach niektóre formy w ogóle nie występują (np. w Anglii brak rozdrobnienia feudalnego, w Polsce brak monarchii absolutnej) lub też niektóre z tych form wykształcają się w jakimś państwie nieco wcześniej, występuje także specyficzny rozwój danej formy państwa. Cechą wspólną wymienionych form państwa jest monarchiczna forma rządów.