Cechami charakterystycznymi żeglugi nieregularnej (trampowej) są:
• Wykorzystywanie tego samego statku na różnych szlakach, a więc tam, gdzie armator może go w danej chwili najlepiej wykorzystać, biorąc pod uwagę aktualną podaż ładunków i wysokość możliwego do zrealizowania frachtu [opłaty za przewóz]
• Zatrudnianie statku tylko wówczas, gdy znajdzie się dla niego ładunek
• Obsługa przede wszystkim ładunków masowych
• Występowanie, przy realizacji konkretnej transakcji, tylko jednego załadowcy
• Ustalanie każdorazowo stawki frachtowej w drodze negocjacji między armatorem a właściciel handlu
• O wysokości stawki decyduje aktualna sytuacja na danym, wyjątkowym rynku frachtowym (rynku węgla, zboża itp.), czyli relacja między popytem i podażą, punktem wyjścia do negocjacji są tzw. indeksy frachtowe, ustalana na giełdach frachtowych [zależnie od towaru i ładowności statku]
• Brak porozumień czy organizacji, mających na celu stabilizację rynku i ograniczanie konkurencji
Uprawianie żeglugi trampowej jest tańsze niż żeglugi liniowej, szczególnie oceanicznej.
Wpływają na to takie czynniki jak:
• Tańszy tonaż
• Tańsza eksploatacja statków (np. nie ma potrzeby zatrudniania agentów czy utrzymywania własnych przedstawicieli w portach)
• Wykorzystywania statków tylko wówczas, kiedy znajdzie się dla nich ładunek
• Niższe koszty zarządzania i administracji przedsiębiorstwem żeglugowym
Przewozy w żegludze nieregularnej są dokonywane na podstawie porozumień, zwanych
umowami czarterowymi. Podstawowym dokumentem jest czarter (ang. charter party - C/P).
BIMCO opracowało ujednolicone umowy czarterowe..
Czarter jest punktem wyjścia do ustalenia warunków przewozu.
Konosament w żegludze trampowej występuje jako dokument przewozowy.
Makler, który w imieniu właściciela ładunku poszukuje statku, negocjuje warunki umowy i
sporządzoną umowę podpisuje, nazywa się maklerem frachtującym.
W imieniu i na zlecenie przewoźnika poszukuje ładunku i umowę podpisuje makler okrętowy.