Dezynfekcja
Sposoby działania dezynfektantów, mechanizmy warunkujące efektywność dezynfekcji.
Stosowane sposoby dezynfekcji działają powodując:nieodwracalną destrukcję /zniszczenie/ komórek,zakłócenie procesów metabolicznych,zakłócenie biosyntezy i wzrostu.Działanie każdego z tych sposobów jest różne i zależy od rodzaju organizmu oraz stosowanego czynnika dezynfekującego.Za mechanizmy warunkujące efektywność dezynfekcji wody uważa się: utlenienie lub zniszczenie ścian komórek, łącznie z konsekwencjami wewnątrzkomórkowej dezintegracji, oraz dyfuzję do wnętrza komórek i zakłócenie procesów życiowych. Dodany do wody dezynfektant najpierw penetruje przez błonę komórkową i denaturuje białko, niszcząc organizm. Formy przetrwalnikowe są bardziej oporne na dezynfekcję.
Podział metod dezynfekcji.
Fizyczne metody dezynfekcji wody: gotowanie i pasteryzacja wody - stosując odpowiednią temperaturę i czas ogrzewania wody można uzyskać odkażenie wody. promienie ultrafioletowe - skutecznie niszczą mikroorganizmy tylko podczas naświetlania wody promieniami UV, ale nie zapobiegają wtórnemu rozwojowi bakterii w sieci wodociągowej, stosowanie ultradźwięków - stwierdzono, że przy dużych natężeniach następuje niszczenie organizmów.
Chemiczne metody dezynfekcji wody.Dezynfekcja wody metodami chemicznymi polega na dawkowaniu do niej silnych utleniaczy, takich jak: chlor, podchloryn sodowy, dwutlenek chloru, chloraminy, 03, brom i jod.
Czynniki warunkujące skuteczność chemicznych metod dezynfekcji;
Skuteczność dezynfekcji chemicznej zależy od wielu czynników takich jak: - liczba i rodzaj mikroorganizmów w oczyszczanej wodzie, - skład fizyczno-chemiczny dezynfekowanej wody /pH/, - rodzaj i dawka /stężenie/ środka dezynfekującego, -czas działania środka dezynfekującego, - odporność mikroorganizmu, - siła bakteriobójcza dezynfektanta/zdolność do penetracji przez błonę komórkową niszczonego organizmu i zdolność niszczenia/.
Parametry oceny skuteczności dezvnfekcii:-współczvnnik CT/iloczyn pozostałego środka dezynfekującego i czasu kontaktu zapewniającego usuniecie 99,9% cyst i wirusów/- uzyskanie wymaganej wartości CT zapewnia właściwą dezynfekcję, -stała k - określa wpływ czasu i dawki na skuteczność dezynfekcji. Wartości k są wyznaczone dla poszczególnych dezynfektantów i mikroorganizmów.-prawo Chicka-Watsona - określa szybkość destrukcji mikroorganizmów.